ساقی عبارت است از حقیقت باعتبار حسب ظهور در هر مظهر که تجلى کرده باشد. و ساقیان بزم عشق کنایه از سمع و بصر انسان باشد، چه اکثر اسباب مستى از این دو راه میرسد و از تجلیات [افعالى به جام تعبیر مى‌کنند و از تجلیات اسمائى و صفاتى به خم و سبو و از تجلیات] ذاتى که موجب فناى فى اللّه و بقاى باللّه است به بحر و قلزم، و آن ذوق و وجد را که از تجلى ذاتى ناشى شود؛ که سالک را از لذت هستى پاکى دهد و موجب فناى او گردد شراب طهور نامند قال اللّه تعالى «وَ سَقاهُمْ رَبُّهُمْ شَراباً طَهُوراً» (انسان/۲۱). (رساله مشواق فیض کاشانی)
سری سقطی (سَری سَقَطی) شاگرد معروف کرخی و دایی جنید بغدادی و استاد اوست.در تصوف و عرفان و زهد و تقوی به جایی رسید که او را امام اهل تصوف خواندند.
سعدالدین محمد حموی از عرفای قرن هفتم و استاد شیخ عزیز نسفی و از مریدان و خلفای شیخ نجم الدین کبری و شهاب الدین عمر سهروردی است. وی در کتاب محبوب المحبین و مطلوب الواصلین معتقد است: «اطلاق اسم ولی بعد از حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله به طور مطلق و یا مقید به کسی دیگر جایز نیست مگر به حضرت امیرالمؤمنین و اولاد معصوم او علیهم السلام»
سکون دو نوع بود: یکی از خواص اهل نقصان و آن مقدّم بر سلوک باشد که صاحبش از مطلوب و کمال بی‌خبر باشد، و آن را غفلت خوانند. و دیگری بعد از سلوک که از خواص اهل کمال بوده باشد وقت وصول به مطلوب، و آن را اطمینان خوانند.
مرحوم سید علی قاضی می‌فرمایند: «و العجب لمن یروم مرتبۀ من الکمال و هو لایقوم اللیال» «شگفت از کسی که به دنبال درجه‌ای از کمال است و سحرخیزی ندارد».
نویسنده در این مقاله بعد از بیان ضرورت و اهمیت نماز شب، برای توفیق یافتن در سحرخیزی مواردی را برشمرده‌اند.
يكي از اين عالمان ربّاني كه از مفاخر عالَم اسلام و تشيُّع بوده، فقيه آگاه و عالم اخلاقي و مربّي روحاني سيّد‌بن‌طاووس مي‌باشد كه به جهت اهتمام شديد به مراقبه، او را سيّدِ اهل مراقبه ناميده‌اند... اهتمام بيشتر اين مقاله جستجو در تأليفات ايشان جهت ارائه شرح حالِ معنوي و الهيِ اين بزرگ‌مرد مي‌باشد...
آیة الحق آقا سید قریش حسینی قزوینی از عرفای بزرگ و مجهول القدر قرن سیزدهم و از اقطاب سلسلۀ کبرویۀ ذهبیه می‌باشند. ایشان استاد امام‌قلی نخجوانی بوده و لذا در سلسلۀ اساتید آیة‌الحق سید علی آقای قاضی به شمار می‌روند.
حضرت آقای حاج سيّد هاشم موسوى حدّاد يكى از قديمى‌ترين شاگردان مكتب اخلاقى و عرفانى عارف بى‌بديل مرحوم آية الله العظمى حاج سيّد ميرزا على آقاى قاضى می‌باشند. ایشان در سیر و سلوک به مقامی رسیده بودند که مرحوم آیةالله قاضی مي‌فرمود: سيّد هاشم در توحيد مانند سنّي‌ها كه در سنّی‌گرى تعصّب دارند او در توحيد ذات حق متعصّب است، و چنان توحيد را ذوق كرده و مسّ نموده است كه محال است چيزى بتواند در آن خلل وارد سازد.
سیر و سلوک، ضرورت سیر و سلوک، سفارش‌هایی برای آغاز سیر و سلوک، مقاطع دشوار سیر و سلوک بخشی از مطالبیست که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.