راه بهشت راه مجاهده و سختی کشیدن است اگر کسی در دنیا مشکلات راه خدا را بجان بخرد و در برابر آن‌ها صبر نماید وارد بهشت خواهد شد در طرف مقابل اگر کسی در دنیا به دنبال لذات و شهوات باشد وارد جهنم خواهد شد. چنانچه رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمود: الْجَنَّةُ مَحْفُوفَةٌ بِالْمَکَارِهِ وَ الصَّبْرِ، فَمَنْ صَبَرَ عَلَی الْمَکَارِهِ فِی الدُّنْیَا دَخَلَ الْجَنَّةَ؛ وَ جَهَنَّمُ مَحْفُوفَةٌ بِاللَّذَّاتِ وَ الشَّهَوَاتِ، فَمَنْ أَعْطَی نَفْسَهُ لَذَّتَهَا وَ شَهْوَتَهَا دَخَلَ النَّارَ.
در این مقاله بعد از مقایسه عبادت در عرفان با سایر عبادات تلاش شده تفاوتها بین عرفان و سه راه انحرافیِ غلو، علوم غریبه و تصوفِ باطل بررسی شود.
اصل رجعت از عقاید شیعه است و عمده دلیل آن، روایات متعدد از معصومین علیهم‌السلام است که تواتر معنوی دارند ... آنکه براى ما مسلّم است اصل رجعت است و این ضرورى مذهب ماست و همین اندازه بر آن دلیل داریم، اما بر ما زاد بر این، که بدنى خلق مى‌شود، یا آن بدن اوّلى را آورده و ارواح پاک رجعت‌کنندگان در آن داخل مى‌شود دلیل نداریم، فلذا ممکن است قضیه رجعت به نحو تمثّل مثالى و لو در عالم ملک صورت بگیرد، و رجعت حسینیه هم ممکن است به این نحو باشد؛ زیرا ما بر اصل رجعت دلیل داریم نه بر کیفیت آن، و کیفیت آن ضرورى مذهب ما نیست.
رخ (اصطلاح عرفانی) عبارت است از تجلى جمال الهى به صفت لطف مانند لطيف و رؤف و تواب و محيى‌ء و هادى و وهاب. (رساله مشواق)
سالک نه تنها به شدت از حرام و مشتبه گریزان است، بلکه در حلال و مباح هم گشاده‌دستی نمی‌کند. سالک می‌داند که حرام یعنی معصیت و معصیت با طاعت که روح سلوک است، تناقض دارد. گاه یک لقمۀ حرام مدت‌ها سالک را از وظایف و توفیقات محروم می‌سازد. البته وسواس هم خوب نیست.
رساله اعتذار، نامه اى است كه فيض به يكى از علماى خراسان نگاشته است. آن عالم از وى خواسته بوده تا فيض نزد شاه وساطت كند تا در خراسان منصب اقامت جمعه و يا اداره امور آستان قدس به وى واگذار شود، فيض در خواست وى را با توضيحاتى درباره زندگى و خصايص روحى خود رد كرده است.
اين نامه مى‌تواند در تنظيم زندگينامه فيض و بويژه شناخت ديدگاههاى وى درباره علماى اصفهان مفيد افتد و در مجموع براى ارزيابى وضعيت دينى آن عصر از نگاه فيض كمك شايسته‌اى بكند.
کتاب رساله لقاء الله که از عارف کامل مرحوم ميرزا جواد آقا ملکی تبريزی است، در ميان اهل سلوک به «تازیانه سلوک» شهرت دارد، زیرا براي راه انداختن مبتديان و افزايش شور و حال متوسّطان کم‌نظير و يا بي‌نظير است.
رساله مشواق يکی از آثار عرفانی فيض کاشانی است که در توضيح اصطلاحات عرفان بر اساس شرح گلشن‌راز لاهيجی نوشته است و در اين رساله حدود ۴۰ اصطلاح را توضيح داده است. بزرگی سه شخصيت عرفانی شیخ محمود شبستری (سراينده اشعار گلشن راز)، شیخ محمد لاهیجی (شارح گلشن‌راز) و فیض کاشانی (نويسنده مشواق) اين رساله را ارزشمند ساخته است.
رعایت حقوق هم در علم فقه مطرح است و هم در علم اخلاق و هم در عرفان. رعایت بسیاری از حقوق از منظر فقه مستحب است، ولی از منظر عرفان لازم است. اموری که بر گردن آدمی حقّی دارند، فراوانند.
رفق و مدارا از اهمّ اموری است که باید سالک إلی الله آن را رعایت کند چه اندک غفلتی در این امر سبب می‌گردد که علاوه بر آنکه سالک از ترقّی و سیر باز می‌ماند بلکه برای همیشه به کلّی از سفر ممنوع خواهد شد.
رفیق در کلام بزرگان: «الرفیق ثم الطریق» یعنی «ابتدا رفیق شفیق هم‌سفر پیدا كن و سپس به راه قدم بگذار».
پایگاه عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عترت مجموعه‌ای از آداب، دستورالعمل‌ها و سفارشات اولیاء خدا برای ماه مبارک رمضان را در این صفحه جمع نموده است.
حقیقت روح القدس: این حقیقت از ملائکه اشرف و افضل بوده و ملائکه در اموراتی که انجام می‌دهند از آن استمداد می‌کنند و در روایات از آن به اول ما خلق الله تعبیر شده است. (البته مرحوم علامه طباطبایی کلمه «روح» را در قرآن بر آن حقیقت عالیه و کلمهٔ «روح القدس» را بر جبرائیل تطبیق می کنند.) «مقام روح القدس»: بر اساس آن چه در آیات و روایات آمده اولیاء الهی که در مسیر عبودیت قدم بر می دارند قبل از این که نفس خود را به کلی از دست بدهند و به «خلوص ذاتی» برسند با حقیقت روح القدس متحد شده و به «مقام روح القدس» نائل می شوند در این هنگام حائز یک علم و معرفت و حالت قلبی می شوند که آن ها را از هر گونه خطا و لغزشی باز می دارد، این علم از سنخ علم‌های معمولی نیست، بلکه علم خاصّ و کیفیت مخصوصی است که در لسان قرآن مجید از آن تعبیر به «روح اللّه» یا «روح القدس» شده است.
از مهمترین اعمال روز آخر رجب خواندن قسمت سوم نماز حضرت سلمان می‌باشد.
از کارهای مهم در روز اول رجب، روزه، نماز سلمان و دعای روز اول ماه رجب که در اقبال سید قدّس سرّه روایت شده، می‌باشد.
روز بیست و هفتم رجب شریفترین روز در تمام سال می‌باشد. اعمال آن در مطلب ذیل بیان شده است.
در روز عید قربان قربانی کردن بسیار مورد تاکید است تا آنجا که در روایات از تعابیری استفاده شده که برای افعال واجب از آن استفاده می‌شود.
شیخ روزبهان بقلی شیرازی از عرفای عاشق مسلک بود و اغلب در مقام وجد و شکر به‌سر می‌برده است. آثار مهمی مثل مشرب الارواح، شرح شطحیات، عرایس البیان، حقائق القرآن و عبهرالعاشقین دارد. او در سال ۶۰۶ هجری قمری درگذشت.
در سير و سلوک، راهزن کسی است که سالک را از سير باز مي‌دارد و او را به توقّف يا عقب‌گرد مي‌کشد. راهزنان سفر معنوي را «قُطّاع الطريق» مي‌نامند. اينان در طول سفر فراوانند و در چهره‌هاي گوناگون رخ مي‌نمايند. عارفان، با تأکيد فراوان، سالکان را به شناختن و دوري از رهزنان سفر توصيه کرده‌اند.
رياضت رام كردن ستور باشد به منع او از آنچه قصد كند از حركات غير مطلوب، و ملكه گردانيدن او را اطاعت صاحب خويش در آنچه او را بر آن دارد و از مطالب خويش، و در اين موضع هم مراد از رياضت، منع نفس ....