فهرست عناوین دانشنامه

وراز به معنای مراد، محبت حق جلّ و علا باشد که در دل ایشان مخفی است و علی الدوام صمم و بکم هستند.

بهار در اصطلاح عرفان به دو معنای مقام علم که حجاب است و همچنین مقام وجد و حال که مقابل معنای اوّل است. (پس این واژه از أضداد است.)

در هر منزل از منازل سفر البتّه مشکل‌های تازه برای سالک پیش خواهد آمد که بدون صبر و عزم دفع آنها محال به نظر می‌رسد.

نیت یا قصد عبارت است از آنکه سالک منظوری در سلوک نداشته باشد جز نفس سلوک و فناء در ذات احدیّت. و بنا بر این باید سالک سیرش خالص باشد: فَادْعُوا اللَهَ مُخْلِصینَ لَهُ الدِّینَ (غافر۴۰: ۱۴).

مغبچه در لغت یعنی فرزند مغ و در اصطلاح عرفانی مرشد حقیقی باشد و با پیر مغان، ترسابچه و صنم باده فروش مترادف و همان ساقی می‌باشد.

الف از رمزهای عرفانی و کنایه از توحید و وحدت یا ذات احدیت دارد. نفس رحمانی در تعین اول حالت نقطه‌ای دارد، اما در تعین ثانی آن نقطه باز شده، حالت الفی می‌یابد.

وقت از اصطلاحات مهم عرفانی است و همراه با حال و مقام یاد می‌شود. وقت خوش عارفانه همانا نوعی «بی‌وقتی» و رها شدن از سیطرهٔ زمان و مکان است. وقت ظرف شهود و مشاهدهٔ عارف است.

بحر معلَّق کنایه از آسمان است که در اول بیت به آن تصریح شده است. «تکیه آن به که برین بحر معلق نکنیم» یعنی چون آسمان بدخواه اهل هنرست، بهترست که بر او اتکا و اعتماد نکنیم.