عرفان و حکمت
عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عترت
تبیین عقلی و نقلی عرفان و حکمت و پاسخ به شبهات
صفحه‌اصلیدانشنامهمقالاتتماس با ما

شهاب الدین ابوحفص عمر سهروردی

شهاب‌الدین ابوحفص عمر سهروردی فقیه و صوفی شافعی و دایی شیخ اشراق و استاد سعدی شیرازی و صاحب عوارف المعارف بوده که در سال ۶۳۲ هجری قمری درگذشت.

شهاب‌الدین ابوحفص عمر سهروردی

فقیه و صوفی شافعی، شهاب الدين ابوحفص عمر بن محمد بن عبداللّه بن محمد بن عمويه سهروردى در ماه رجب سال ۵۳۹ در سهرورد متولد شده و در جوانى به بغداد رفت و تحت تربيت عموى خود، شيخ ضياء الدين ابو النّجيب سهروردى ، علوم ظاهر و باطن را فرا گرفت و از مريدان وى گشت، چنانكه در آثارش كرارا به گفتار او استشهاد و استناد كرده و مراتب ارادتش را نشان داده است.

سهروردى شيخ الشّيوخ بغداد بود و تعدادى از رباطها و خانقاههاى متعلّق به صوفيه را در آنجا اداره و سرپرستى مى‌كرد. خليفه رباطى مخصوص براى او ساخت، و شيخ روزهاى معيّنى از هفته را به مجلس و وعظ مى‌پرداخت.

سهروردی «با آنكه بامور خانقاه و صوفيه مى‌پرداخته و جواب مسائل دور و نزديك را مى‌نوشته از جانب خلفا به نزد سلاطين سفير بوده‌اند» [۱]

شهاب‌الدین سهروردی، فیلسوف اشراقی و صاحب كتاب حكمة ‌الاشراق خواهرزاده وی است. [۲]

سهروردی در غره محرم سال ۶۳۲ درگذشته و در «ورديه» بغداد مدفون شد. مزارش زيارتگاه صوفيان و ملجأ صاحبدلان است.

برخی از آثار ایشان عبارت است از:

  • ۱. عوارف المعارف مشهورترین اثر وی که آن را در مکه مکرمه تصنیف نموده است. [۳]
  • ۲. رشف النصائح الایمانیة و کشف الفضائح الیونانیة (در نقد فلسفه یونان)؛
  • ۳. اعلام الهدی و عقیدة اهل التقی (در علم کلام)؛
  • ۴. جذب القلوب الی مواصلة المحبوب (در تصوف)؛

استاد شهید مطهری درباره وی می‌گوید: سعدی شیرازی و كمال‌الدین اسماعیل اصفهانی ـ شاعر معروف‌ـ از مریدان او بوده‌اند.[۴]

سعدی در مورد او می‌گوید:

مرا شیخ دانای مرشد شهاب

دو اندرز فرمود بر روی آب

یكی اینكه در نفس خودبین مباش

دگر آنكه در جمع بدبین مباش

پانویس

۱. طرائق الحقائق، ج‌۲، ص: ۶۴۷

۲. طرائق الحقائق، ج‌۲، ص: ۶۱۷

۳. نفحات الأنس، ص ۴۷۴.

۴. مرتضی مطهری، كلیات علوم اسلامی، ج۲، ص۱۱۶.

مربوط به دسته های:قرن هفتم و هشتم هجری -