عرفان و حکمت
عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عترت
تبیین عقلی و نقلی عرفان و حکمت و پاسخ به شبهات
صفحه‌اصلیدانشنامهمقالاتتماس با ما

شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - صوت

صوت جلسات شرح کتاب شریف روح مجرد، یادنامه موحّد عظیم و عارف کبیر، حضرت حاج سیّد هاشم موسوی حدّاد، به قلم حضرت علامه طهرانی قدّس سرُّهما، تدریس توسط توسط حجةالاسلام والمسلمین حاج شیخ محمد حسن وکیلی.

شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه اول)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه دوم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سوم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه چهارم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه پنجم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه ششم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه هفتم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه هشتم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه نهم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه دهم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه یازدهم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه دوازدهم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سیزدهم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه چهاردهم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه پانزدهم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه شانزدهم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه هفدهم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه هجدهم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه نوزدهم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیستم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و یکم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و دوم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و سوم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و چهارم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و پنجم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و ششم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و هفتم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و هشتم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و نهم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی‌ام)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی و یکم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی و دوم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی و سوم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی و چهارم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی و پنجم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی و ششم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی و هفتم)
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی و هشتم)

موضوعات

شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه اول)

موضوع کتاب شریف روح مجرد:

بیان ویژگی خاص کتاب روح مجرد نسبت به دیگر کتب زندگینامهٔ بزرگان.

شاه بیت کتاب روح مجرد: «انسان در راه خدا نباید به کمتر از فناء تام بسنده کند».

هدف اصلی کتاب روح مجرد: پهن کردن بساط توحید و عبودیت و خاکساری در درگاه الهی در قالب زندگینامهٔ یک ولیّ‌خدا از زبان یک ولیّ‌خدا.

علت تأثیرگذاری خاص کتاب روح مجرد بر نفوس.

این کتاب آمده است تا بگوید: «انسان‌ها را با توحید محک بزنید نه با خبردادن از غیب و مکاشفات و امور خارق العاده».

شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه دوم)
  • معنای نور مطلق و روح مجرد چیست؟
  • تاثیر میزان سعه وجودی ولی خدا در تحمل واردات عالم توحید.
  • جمع بین عالم وحدت و کثرت نشان از جامعیت حضرت آقای حداد دارد.
  • مطالب کتاب روح مجرد به قدر ظرفیت و درک نسل موجود نوشته شده است نه حقیقت حضرت حداد!
  • هنگام مطالعه کتاب روح مجرد، قلب مخاطب با قلب اولیاء خداوند گره خورده و از نور آنها بهره‌مند می‌شود.
  • اولیای خدا در آسمان شناخته شده هستند و مردمان را از زمین به سوی آسمان می کشانند.
  • آقای حداد شاگرد استادی هستند که خودشان درباره ایشان می‌فرمایند: از صدر اسلام تا کنون عارفی به جامعیت آقای قاضی نیامده است.
  • آیة الله العظمی به چه کسی گفته می‌شود؟
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سوم)
  • چگونگی آشنایی علامه طهرانی با مرحوم حداد.
  • معنای موت اختیاری و فرق آن با مکاشفه و خلع بدن.
  • ذوق توحید یعنی ادراک فنا و رسیدن به مقام خلوص.
  • توصیف عظمت مقام حضرت آقای حداد در کلام علامه طهرانی.
  • راه بهره بردن از برکات نفس ولیّ‌خدا.
  • معنای لایوصف بودن مرحوم سیدهاشم موسوی حداد.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه چهارم)

ویژگی‌های خاص علامهٔ طهرانی در نوشتن یادنامهٔ روح مجرد:

  • ۱. لزوم شروع انجام کارها با کمک گرفتن از خداوند و صلوات بر ائمه اطهار علیهم‌السّلام
  • ۲. آغاز کارها با استمداد از مقام ولایت و گرفتن حرز
  • ۳. ارائهٔ سبک زندگی الهی در قالب حکایات اولیای خدا
  • ۴. بیان ظرافتهای سیر و سلوک در قالب حکایات
  • و ...

لزوم تسلیم بودن در برابر اولیای الهی و رعایت کامل احترام به استاد سلوکی.

ضرروت کتمان سِرّ و معرفی نکردن استاد سلوکی خود به دیگران.

سیرهٔ عبادی مرحوم حضرت آقای حداد در ماه مبارک.

از کجا بدانیم حال ما نسبت به توحید چگونه است؟

میزان اشک ریختن انسان به چه عواملی بستگی دارد؟

شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه پنجم)
  • علت آمدن علامه طهرانی از نجف به طهران و کسب فیض از محضر آیة الله انصاری همدانی.
  • آیا می‌توان در سیر و سلوک همزمان دو استاد داشت؟
  • علت تلمّذ علامه طهرانی در محضر دو استاد سلوکی.
  • مقام عرفانی آقای انصاری بالاتر است یا مقام عرفانی آقای حداد؟
  • تأثیر حضور چند سالهٔ حضرت علامه در نزد آیة الله انصاری همدانی.
  • منشأ اختلاف در بین شاگردان مرحوم انصاری چه بود؟
  • چرا یکی از الزامات سلوک داشتن استاد است؟
  • آیا همه شاگردان مرحوم قاضی، شاگردان سلوکی ایشان بودند؟
  • نحوهٔ رفتار سالکین با مخالفین عرفان باید چگونه باشد؟
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه ششم)

پاسخ به شبهات پنج‌گانهٔ عدم ضرورت نیاز به استاد سلوکی:

شبههٔ اول: با وجود امام زمان ارواحنا فداه چه نیازی است به شخصی که مادون مقام عصمت مطلقه است، مراجعه کنیم؟

سوالات مرتبط با این شبهه:

  • ۱. آیا با وجود حیات جسمانی و ظاهری امام عصر علیه‌السّلام سالکین از دستگیری روحی و معنوی استاد سلوکی، بی‌نیاز می‌شوند؟
  • ۲. چرا در مسیر سیر و سلوک به مراجع تقلید مراجعه نکنیم؟

مباحث محتوایی این صوت:

  • - تشریح جایگاه استاد در انتقال انوار ائمه علیهم‌السّلام به نفوس مؤمنین.
  • - علت انس گرفتن نفوس با مظاهر مختلف خداوند.
  • - نبود هیچ‌گونه دوئیتی بین مُخلصین و حضرات معصومین در مقام طهارت.
  • - تأثیر رابطهٔ قلبی شاگرد با استاد در بهره‌مندی از نفحات قلب امام علیه‌السّلام.
  • - شدت ضعف حوزه‌های علمیه در تبیین مباحث اخلاقی.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه هفتم)

پاسخ به شبهات پنج‌گانهٔ عدم ضرورت نیاز به استاد سلوکی.

سوالات مرتبط با شبههٔ اول:

  • علت مراجعهٔ علامه آیة الله حسینی طهرانی به یک آهنگر
  • آیا می‌توان انسان غیر کامل را به عنوان استاد سلوکی انتخاب کرد؟
  • معیار استفاده از فتوحات مکیهٔ ابن‌عربی و مثنوی مولوی

شبههٔ دوم: چرا انسان مستقل، در مسیر حرکت به سمت خدا باید از یک انسان دیگر تبعیت کند؟

شبههٔ سوم: چگونه کسی که مشاهدات باطنی دارد، به یک فقیه اهل ظاهر مراجعه کند؟‌

شبههٔ چهارم: چرا باید بعد از فوت استاد سلوکی، به استاد دیگری مراجعه کرد؟

شبههٔ پنجم: چرا بعضی از اولیاء الله مانند آقای انصاری همدانی، استاد نداشته‌اند؟

مباحث محتوایی این صوت:

  • چرا انسان‌های کامل پس از رفتن از دنیا، کمتر به عالم کثرت توجه می‌کنند؟
  • علت واقعی نیاز به امام حیّ در همهٔ دوران‌ها چیست؟
  • تفاوت میزان دستگیری اولیای حیّ نسبت به اولیای از دنیا رفته
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه هشتم)
  • چگونگی ورود آیة الله حاج شیخ محمد جواد انصاری همدانی به وادی عرفان الهی.
  • دلیل لزوم ریاضات شرعی، فکر، ذکر و مراقبه در سلوک الی الله
  • منظور از ریاضات شرعی در تربیت نفس چیست؟
  • ریشهٔ مخالفت برخی شاگردان آقای انصاری با آقای حداد، در نفسانیّت آنها بود.
  • غیرت خاص خداوند نسبت به اولیاء الهی و لزوم رعایت ادب در برابر ایشان.
  • معنای این جمله که: «حداد، خدا را لُخت و عریان معرفی می‌کند».
  • شیخیه و تفکیکیه مردم را به اهل بیت دعوت می‌کنند نه به خداوند!
  • علت اصلی مخالفت بزرگان مکتب تفکیک با اولیاء الهی.
  • ظرائف و دقایقی که برای فعالیت سالکین در امور اجتماعی لازم است.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه نهم)

بررسی حالات انصراف حضرت آقای حداد از عالم طبیعت به‌سوی‌ عالم توحید.

شرح مطالبی از قبیل:

  • علت غفلت انسان از ادراکات حسی
  • نحوهٔ سیر معنوی در حال خلع بدن
  • چگونگی جمع بین وحدت و کثرت در عالم بقاء
  • ترسیم حالات ولیّ‌خدا در تردد بین عالم کثرت و وحدت
  • معنای «آب خداست، وضو خداست»!
  • چگونگی تدبیر بدن مادی و بدن مثالی در حال توجه به وحدت
  • چیستی علوم بسیط و کلیِ سعی و راهکار دریافت آن
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه دهم)
  • تفاوت دیدگاه اشخاص در شرح حالات جسمی اولیاء الله.
  • معنای واردات جلالیّه و جمالیّه الهی در رابطه با دیدار خداوند.
  • تلاوت قرآن با صوت حزین، راهکاری برای خارج کردن نفس از أنانیت و از بین بردن خواطر.
  • بررسی اشتباهات صوفیه در ترک اعمال شرعیّه.
  • تعبّد و دلدادگی به رسول خدا، عامل اصلی رعایت احکام شرعیّه.
  • چند راهکار اساسی برای حرکت به سبک زندگی الهی، بهره‌مندی از نفس اولیاء الهی، رفع کسالت در نماز شب و غلام امیرالمؤمنین علیه‌السّلام شدن.
  • معنای اینکه «روز عاشورا، روز مسرّت اهل بیت علیهم‌السّلام است».
  • تأثیر گریه بر سیدالشهداء علیه‌السّلام در عبور از عالم دنیا.
  • سفارش خاص الخاص حضرت آقای حداد به شاگردان سلوکی‌شان.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه یازدهم)
  • اطاعت و امتثال و جنبهٔ عبودیت، باید هدف اصلی زیارت باشد نه رسیدن به حال خوش.
  • اصل و اساس قضاوت دربارهٔ حکومت اسلامی، جنبهٔ ارتباط امّت به خداوند و حرکت مردم به سوی خداست.
  • راه خدا بدون ابتلاء و مشقّات ممکن نیست.
  • ارادهٔ اولیاء الهی مصلحت ساز است و ولیّ خدا با اراده کردن، منشاء اثر در عالم می‌شود.
  • حقیقت استخاره کردن چیست؟ چگونه امور خود را به خداوند بسپاریم؟
  • چگونه نفس اطفال خردسال خود را نورانی کنیم؟
  • نفس مجرد و ادراک شعور کودکان مانند مغناطیس، نورانیت حقائق را درک می‌کند.
  • رحلت اطفال در دوران کودکی، بعضاً موت اختیاری و انتخابی است!
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه دوازدهم)
  • چگونگی ادراک و شعور نفوس اطفال و میزان تأثیرپذیری آنها از محیط.
  • نحوهٔ ظهور و بروز اتفاقات عوالم قبل از خلقت در نفوس افراد.
  • میزان بهره‌مندی نفوس کودکان از مجالس مذهبی و مراسم حج.
  • بررسی حالات توحیدی و علمی آقا سیدحسن مَسقَطی از قدمای تلامیذ آقای قاضی.
  • علت مخالفت آقا سیدابوالحسن اصفهانی با بزرگان حکمت و عرفان در نجف.
  • جهل مرکب تفکیکی‌ها عامل ایستادن آنها در برابر مصداق توحید است.
  • روش صحیح تدریس در حوزه: معقول یا منقول؟
  • سیاست نفوذ استعمار در گرفتن تفسیر قرآن و حکمت و عرفان از حوزه‌های علمیه در زمان انقلاب مشروطه.
  • اساسی ترین فرق حوزه‌های علمیّه شیعه و حوزه‌های علمیّه عامّه.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سیزدهم)
  • ماجرای اولین آشنایی مرحوم آقای حداد با آیة‌الله آقا سیدعلی قاضی.
  • چگونگی مراعات ادب در برابر اولیاء خدا.
  • علت تعبّد شدید حضرت آقای حدّاد به احکام شرعیّه.
  • انسان کامل چگونه احکام شرعی را اخذ می‌کند؟
  • از چه کسی تقلید کنیم؟
  • از نظر مرحوم آقای حدّاد، سیدالطائفتین (عالم ظاهر و باطن) کیست؟
  • چگونه مرحوم علامه طهرانی در ۳۸ سالگی، مجتهد در شریعت و طریقت بودند؟
  • آیا علوم رسمی حوزه برای رسیدن به نتیجه (اجتهاد) کفایت می‌کند؟
  • سالکین راه خدا باید چه مقدار و چه بخشی از اموال خود را انفاق کنند؟
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه چهاردهم)
  • علت بیان لعن‌های شدید در دعای علقمه از زبان امام صادق علیه‌السّلام.
  • چگونه برخی از آنچه ما شرّ می‌دانیم، خیر محض هستند؟
  • شاخصه‌های شناخت استاد و موانع دلداگی کامل به استاد طریق.
  • چرا برخی از افراد سرشناس نتوانستند از محضر آیة الله انصاری همدانی بهره ببرند؟
  • صوفی به چه کسانی گفته می‌شود؟ تفاوت روش صوفیان و عرفا در تحصیل امور.
  • مسیر صحیح حرکت به سوی خداوند و واقعیت سلوک را چگونه بشناسیم؟
  • افناء نفس به عنوان «نهایت راه تکامل» به چه معناست؟
  • آیا علوم رسمی حوزه برای رسیدن به نتیجه (اجتهاد) کفایت می‌کند؟
  • چرا برخی از درس‌خوانده‌ها، عده‌ای از علمای حقیقی را صوفی خوانده‌اند؟
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه پانزدهم)
  • تفاوت مسیر افناء نفس با مسیر تقویت نفس.
  • آیا تمسک به اسماء الهی برای کسب کشف و کرامات، با طریق عبودیّت سازگار است؟
  • چگونگی تشخیص بین حظّ نفس و انجام وظیفه در امور روزمرهٔ زندگی.
  • چگونه به اولیاء خدا، دل بدهیم و دست ارادت به ایشان بسپاریم؟
  • باب شناخت اولیاء الهی باز است ولی شرط دارد.
  • تناسب صُوَر مثالی و مکاشفات، با روحیات شخص.
  • وظیفهٔ مرجعیت چیست؟ مراجع معظم تقلید چه وظایفی دارند؟
  • راه پیدا کردن طریق حقیقت چیست؟
  • تبیین معنای اینکه «سیدهاشم در لاافق زندگی می‌کرد».
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه شانزدهم)
  • شناخت و بررسی مقام فناء به عنوان خصوصیت بارز انسان کامل.
  • راهکار بُریدن از خود و انقطاع کامل از غیر خدا.
  • عبد‌مطلق کیست و اوج عبودیت و نهایت بندگی کجاست؟
  • مراد از نامتناهی شدن انسان کامل چیست؟ چگونگی ورود انسان کامل به عالم لایتناهی.
  • معنای اینکه «انسان کامل از افق وحدانیت کار می‌کند؟» چیست؟
  • تبیین تفاوت ظرفیت وجودی اولیاء خدا و چگونگی سیر سالک در عوالم مختلف تا رسیدن به مقام فناء.
  • معنای جملات «لا هو الا هو»؛ «لا شیئیت»؛ «برداشته شدن دوئیت»؛ «عارف شدن، تصحیح خیال است».
  • معنای «رسیدن از جزئیت به کلیّت در سیر و سلوک الی‌الله».
  • چگونه در مسیر عبودیت و فناء، در زندگی قدم برداریم؟
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه هفدهم)
  • حقیقت عبودیت و فناء، بیرون آمدن از خود و تکیه کردن به خداست.
  • معنای صحیح رسیدن سالک به لقاء خدا.
  • چگونه ممکن است یک مخلوق محدود به خالق نامحدود برسد؟
  • توصیه‌های تربیتی خاص مرحوم آقای حداد به علامه طهرانی رضوان‌الله‌علیهما.
  • چگونه سالک خود را از افکار و خواطر نفسانی رها کند؟
  • چگونه در عین حفظ ارتباطات اجتماعی، همیشه با خدا معامله کنیم؟
  • چگونگی تأثیر نفوس بر یکدیگر در عالم دنیا.
  • چگونه خاطرات نفسانی و شیطانی که به ذهن ما می‌رسد را تبدیل به حسنات کنیم؟
  • در توسلات خود از خدا چه چیزی و با چه ادبی طلب کنیم؟
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه هجدهم)
  • چگونگی جمع بین وحدت و کثرت در حالات فنائی ولیّ‌خدا.
  • بررسی حالات روحی مرحوم حداد در مناسک حج.
  • معنای مجوسیّت محض و دوگانه پرستی در انجام عبادات.
  • در تربیت باید تمرکز بر توحید باشد و شریعت طریق باشد.
  • هر مکتبی که خدامحور نباشد، گرفتار مجوسیّت است.
  • راهکار رهایی از وسواس و احتیاط غیرضروری در اعمال عبادی.
  • معنای گذشتن از مظاهر و توجّه تام به توحید.
  • عظمت نورانیّت نفس حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها در مدینه.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه نوزدهم)
  • جزئیات سفر مرحوم حاج سیدهاشم موسوی حداد به ایران.
  • زیارت هر کدام از معصومین علیهم‌السّلام، آثار و برکات خاص خود را دارد.
  • ضرورت حفظ حرمت لباس رسول خدا صلّی‌الله‌علیه‌ و آله و سلّم.
  • مؤمن در مشکلات و سختی‌ها، نباید اهل شکایت به مخلوق باشد.
  • معنای: «ای امتحان شده‌ای که قبل از خلقت، امتحان شده‌ای».
  • درک نورانیّت زمان و مکان خارج از دایرهٔ زمان.
  • ظهور و بروز حالات مختلف اولیای خدا در برخی اوقات خاص.
  • تبیین معنای کلام شهید مطهری: «این سید، حیات بخش است».
  • چگونه نماز بخوانیم تا غرض و هدف از نماز محقق شود؟
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیستم)
  • معنای تجرّد در فضای سلوک و معنویت چیست و مراتب آن کدامند؟
  • یعنی رها کردن امور عارضی و پنداری و شکستن توهمات.
  • در عرفان به دنبال چه نوع تجرّدی می گردیم؟
  • جزئیات «من» در اسفار اربعهٔ سلوک چیست و در فناء و بقاء برای «من» چه اتفاقی می‌افتد.
  • معنای: «لا مؤثر فی الوجود سِوی الله».
  • شرح: «ما عدم هائیم و هستی‌های ما تو».
  • شرح: «عبودیت حقیقت است که انتهای آن ربوبیّت است».
  • مصیبت‌ها و مشکلات برای فهمیدن «من» حقیقی و رهاشدن از زندان دنیاست.
  • معنای: «از صدر اسلام عارفی به جامعیّت آقای قاضی نیامده است».
  • طرق مختلف سیر وجودی انسان در عوالم مختلف تا رسیدن به توحید.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و یکم)
  • شرح روایت شریف «عنوان بصری».
  • حدیث عنوان بصری برای طالب راه خدا و قرار گرفتن در مسیر مستقیم، کافی است.
  • فرق بین ورد و ذکر چیست؟
  • حقیقت علمی که انسان را به راه راست هدایت می‌کند، کدامست؟
  • راه رسیدن به علم حقیقی و حقیقت بندگی چیست؟
  • راه صحیح برنامه ریزی در زندگی چیست تا با منیّت و أنانیّت همراه نشود؟
  • مؤمن حقیقی در مشکلات و مصیبت‌ها چگونه رفتار می‌کند؟
  • چه کنیم تا شیطان راهی بر ما نداشته باشد؟
  • نکته: بهشت موطنی است که تعلق به غیر خدا در آن راه ندارد.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و دوم)
  • شرح وصایای نه‌گانهٔ امام صادق علیه‌السّلام به طالبان حرکت به سوی خداوند.
  • ریاضت یعنی تربیت و ادب کردن نفس و مقابله با قوهٔ شهویه و غضبیه.
  • کمیت و کیفیت غذا و نحوهٔ غذا خوردن سالک باید چگونه باشد؟
  • انسان اگر شکم خود را کنترل کند،‌می‌تواند مابقی شهوات خود را نیز مدیریت کند.
  • نحوهٔ صحیح بردباری و صبر برای مقابله با قوهٔ غضبیه که اساس آن أنانیت و خودیّت است.
  • روش صحیح معرفت آموزی و برخورد با علما.
  • پرهیز جدی از عمل کردن به نظرات شخصی و بی‌اساس خود.
  • نسخه‌پیچی برای دیگران ممنوع.
  • انسان باید مراقب باشد تا کسی، چیزی از آخرت او را ندزد.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و سوم)
  • مسیر عبودیت پا گذاشتن بر روی هوای نفس است.
  • انسان باید تلاش کند تا بفهمد که خودش، هیچی از خودش ندارد.
  • از بنده فقط اعتراف به عجز و فقر و نداری برمی آید و بس.
  • هجرت کبری یعنی حرکت از عالم نفس به سمت مقام عبودیت و بندگی.
  • بالاترین درجه انفاق، انفاق از نفس و گذشتن از خودیّت خود است.
  • تفاوت اموری که در آنها به دنبال خدا هستیم با کارهایی که دنبال خود می گردیم.
  • از کجا بدانیم حال انکسار و عبودیت در قلب ما جا گرفته است؟
  • انسان نباید به کمتر از مقام عبودیت و فنا بسنده کند.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و چهارم)
  • در راه سیر و سلوک چه چیزی مانع رسیدن به خداست؟
  • اگر قرار است در راه خدا، جز خدا طلبی نداشته باشیم، آیا اهل دعا باشیم یا نه؟
  • شرایط و نوع دعا کردن براساس عبودیت و بندگی چیست؟
  • مقام کمال و مقام فناء که نهایت سیر و سلوک است، چه مقامی است؟
  • شرح معنای دقیق فناء فی‌الله و لقاء الله.
  • معنای این جمله «انسان به جایی برسد که خواسته‌ای نداشته باشد».
  • نکتهٔ مهم: هیچ موجودی از افق خود بالاتر نمی‌رود.
  • شاه بیت کتاب روح مجرد: «نهایت سیر هر موجودی، فناء در موجود برتر و بالاتر از خود است».
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و پنجم)
  • اهمیّت شاد کردن دل مؤمنین بخصوص خانواده در سیر و سلوک.
  • آداب زیارت حرم مطهر امام رضا علیه‌السّلام در سیرهٔ مرحوم حدّاد.
  • «فعل اولیاء خدا حجّت است» به‌ چه معناست و دامنه و حدود آن چیست؟
  • جواز فقهی طواف ضریح مطهر ائمه علیهم‌السّلام.
  • اقتدا به اولیاء الهی یعنی کنار زدن خواست خود و جایگزین کردن خواست ولیّ‌خدا بر خواست خود.
  • وادی سلوک، وادی محبت و وادی اقتداست.
  • به‌میزانی که شخص خود را به خدا بسپارد، خدا او را از آفات معنوی حفظ می‌کند.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و ششم)
  • جواز فقهی طواف بر قبور مطهر ائمه علیهم السّلام.
  • آیا بوسیدن چهار چوب دربهای حرم‌های مطهر حکم سجده‌کردن ندارد؟
  • تأثیر تفسیر قرآن، در نشاط معنوی و زنده شدن ذکر و یاد خدا در قلب.
  • سورهٔ توحید، نسبة‌ الرب و شناسنامهٔ خداوند است.
  • نکتهٔ‌ مهم: راه تحصیل علم، تنها از طریق تحصیل علوم رسمی نیست.
  • از محضر اولیای الهی، چه سؤالاتی بپرسیم؟
  • بیان وجه اول اشتهار امام رضا علیه‌السّلام به امام غریب.
  • نزدیک شدن به امام علیه‌السّلام، بدون بلاکشی شدنی نیست.
  • کسی که ادعای محبت خدا دارد، ناخودآگاه به غربت کشانده می‌شود.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و هفتم)

جهات اشتهار حضرت رضا علیه السّلام به امام غریب:

  • علت اول: ۱- غربت امام به جهت ناشناخته بودن مقام ولایت. ۲- ولیّ الله کسی است که تمام حجابهای بین او و خدا کنار زده شده است. ۳- رسیدن شیعیان به مقام لقاء الله، دل دادن و اقتدا کامل به امام است.
  • علت دوم: مبتلا شدن به سیاست شیطانیه مأمون
  • علت سوم: غریب بودن در بین شیعیان و حتی بزرگان از اصحاب
  • علت چهارم: غریب بودن در بین نزدیکان از بنی هاشم
  • غربت حضرت در حوزه های علمیه و در بین بزرگان دین

علت اشتهار حضرت رضا علیه السّلام به «غوث هذه الامة و غیاثها».

درس‌هایی از بیماری و عمل جراحی علامه طهرانی رضوان‌الله‌علیه:

  • حقیقت توکل، انجام وظیفه است نه مصلحت اندیشی. (مقاله مرتبط: حقیقت توکل، راهکارها و ثمرات)
  • خدایا مرا زنده بدار تا زمانی که زنده ماندن برای من خیر است
  • اثر، فقط و فقط از خداست ما فقط مأمور به وظیفه‌ایم
  • علامت صدق توکل نداشتن اضطراب درونی هنگام از بین رفتن همه اسباب است
  • حفظ عزت حکومت اسلامی از واجبات است.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و هشتم)
  • رابطهٔ بین زیارت خانهٔ خدا و زیارت امام رضا علیه‌السّلام در ماه رجب.
  • کعبه اگر حیات و قیمتی دارد، به واسطهٔ «ولایت» است.
  • حلقهٔ‌ اتصال بین پیامبر اکرم صلی‌الله‌ علیه‌و‌آله، حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السّلام هستند که همگان بر سر سفرهٔ ولایت ایشان نشسته‌اند.
  • اصل و اساس سلوک الی الله، اتصال به باطن امام است.
  • آیا همیشه ثواب زیارت از ثواب حج بیشتر است؟
  • زیارت امام سیر در عالم باطن است و حج سیر در عالم ظاهر است.
  • شخصیت بزرگان را باید از مجموعه آثار آنها شناخت نه از تحلیل یک مطلب خاص.
  • از نشانه‌های طلاب درس‌خوان، متمرکز درس خواندن است.
  • فرق روش تحصیل طلبه‌ای که برای اجتهاد درس می‌خواند با طلبه‌ای که هدفش منبری شدن است.
  • جایگاه والای تفسیر و نهج البلاغه در مطالعهٔ طلاب.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه بیست و نهم)
  • وجود ائمه علیهم السّلام بزرگترین معجزه الهی است.
  • شرح مقام ولایت، چیستی عالم ولایت و نتیجه رسیدن به ولایت تامه
  • رسیدن به مقام فناء یعنی رسیدن به نهایت عجز و بندگی و حاکم شدن رب در وجود عبد
  • ولایت به معنای ذلت مطلقه در برابر عزت مطلقه خداوند است در تمامی مراتب عبودیت.
  • حل برخی از مسائل دقیق اعتقادی در بیان عظمت معصومین علیهم السلام
  • تفاوت افعال و اعمال ولیّ الله با افعال دیگر مخلوقات.
  • ترسیم مقام ولایت، مهمترین نکته کتاب روح مجرد است.
  • نفس ولیّ خدا، نور آفرین است و حق همیشه دور ولیّ خدا می گردد.
  • تبیین دقیق مراتب نفس اولیای الهی که در مقام ولایت با یکدیگر متحدند.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی‌ام)
  • نگاهی دقیق به مقام ولایت کلیّه الهیّه امام عصر ارواحنا فداه
  • بررسی چند نکته اساسی و مهم درباره مقام ولایت و مقام فناء ذاتی تام
  • توضیح درباره این نکته که «فعل ولیّ خدا همیشه حق است»
  • نکات ظریف آداب دعا کردن و اهمیت توجه به توحید در استجابت دعا
  • حال اضطرار و انقطاع قلبی چگونه به وجود می‌آید؟ علت مستجاب نشدن برخی از دعاهای ما چیست؟
  • مصلحت حقیقی یعنی رها شدن نفس و رسیدن به تجرّد
  • شاخصه رشد کردن و تقرّب، افزایش انکسار و شکستگی قلب است.
  • از حضرات معصومین علیهم السّلام، بندگی و انکسار قلبی بخواهیم.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی و یکم)
  • جایگاه والای حضرت آقای حداد نزد مرحوم آیت الله میلانی.
  • جزئیات سفر آقای حداد به قم و دیدار با مرحوم علامه طباطبائی.
  • عظمت نورانیت حرم حضرت معصومه سلام الله علیها و برکات خاص قبرستان شیخان درقم.
  • ضرورت اهتمام طلاب به زیارت قبور بزرگان.
  • کتاب لقاءالله، کلیدی برای فتح باب سالکین الی‌الله است.
  • راهکاری مهم برای سالکین: ذکر یونسیه در سجده طولانی روزانه، تلاوت صدبار سوره قدر در شب جمعه و عصر جمعه.
  • جزئیات دیدار مرحوم آقای حداد با بانو مجتهده امین اصفهانی.
  • چگونگی مقام اتحاد اولیای الهی با ذات خداوند.
  • راهکار شناخت اولیای الهی، میزان دریافت‌ آنها از معارف توحیدی است.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی و دوم)
  • سیره مرحوم حضرت آقای حداد در زیارت مساجد و قبور بزرگان اصفهان.
  • نکات بسیار مهم و کاربردی در رساله حُسن دل مرحوم بید آبادی.
  • فضیلت حضور در مساجد و بهره بردن از نورانیت آنها.
  • تفاوت سبک شهرسازی اسلامی و شهرسازی مدرنیته.
  • ضرورت نگهداری قبور علما و عرفا بالله و رابطه نزول خیرات و بلایا با زیارت این قبور مقدسه.
  • بیان رابطه قحطی ها، جنگها، سیل ها، گرانی ها و ... با اهانت به مقدسات علمی و دینی.
  • دلایل سفر مرحوم انصاری به پاکستان: ۱. دستگیری از عاشقی وارسته ۲. دفع بلا از آن نواحی توسط نفس رحمانیه.
  • سه طریق متفاوت سیر سالکان توسط مرحوم انصاری و مرحوم حداد رضوان الله علیهما.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی و سوم)
  • قوت حالات فنائی مرحوم حداد و تمکن در مقام بقاء.
  • علت مطالعه فتوحات مکیّه ابن‌عربی توسط حضرت آقای حداد و حضرت آقای قاضی.
  • هنز مهم جناب محیی‌الدین تبدیل دریافت های قلبی به گزارهای علمی است.
  • معنای « «الله نور السماوات و الأرض مَثَل نوره ...».
  • معنای «وَ بِنُورِ وَجْهِک الَّذِی أَضَاءَ لَهُ کلُّ شَی ءٍ ...».
  • توضیح دربارهٔ وحدت در کثرت اسماء و صفات الهیّه.
  • میزان نوری که هستی سالک را می‌سوزاند، وابسته به ظرفیت شخص است.
  • توحید نور است و وقتی می‌آید تمام سیئات را می‌سوزاند، به قدری که در عمل‌مان توحید باشد،‌آن عمل نور می‌گیرد.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی و چهارم)
  • راهکار صحیح شناسایی تشیع بزرگان با شناخت انواع تشیع.
  • بررسی تشیع جناب محیی‌الدین با فهم اینکه تشیع ایشان، تشیع قلبی و باطنی بوده.
  • علت اینکه برخی از افراد،‌ توان تشخیص تشیع بزرگان دین را ندارند، چیست؟
  • برای شناخت تشیع بزرگان، باید رمزهای تخصصی زبان تقیه را شناخت.
  • امکان ندارد کسی به توحید برسد، ولی شیعه نباشد، وصول توحید فقط از راه ولایت است.
  • فتوحات مکیه مجمع العلوم است و مطالعه آن ده‌ها تخصص می‌خواهد.
  • ابن‌فارض، حافظ و مولوی شیعهٔ کامل بوده‌اند این را می‌توان از آثار آنها شناخت.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی و پنجم)
  • شرح: تکثر گرایی در متن واقع،‌قابل پذیرش نیست. حق در خارج یکی است و حقیقت تعدد بردار نیست.
  • نکته مهم: هرکسی به سمت خداوند می‌رود، به واسطه نفس مطهّر امام زمان علیه‌السّلام سیر داده می‌شود.
  • تفاوت تشیّع باطنی امثال محیی‌الدین، ابن‌فارض، ملای رومی، عطار و ... با تشیّع تحصیلی.
  • اعترافات عمیق جناب محیی‌الدین به مقام ولایت امیرالمؤمنین علیه‌السّلام.
  • چگونگی راهکار تشخیص حق و باطل از کتب بزرگانی مثل جناب ابن‌عربی.
  • خصوصیات انسان کامل در عالم بقاء چیست؟ آیا انسان کامل پس از بازگشت از حال فناء، دارای علم الهی است؟
  • چگونگی جمع بین رفتار انسان کامل با برخی اشتباهات ظاهری.
  • عمده ایرادات و اشکالات به جناب محیی‌الدین، بحث وحدت وجود است.
  • تبیین معنای دقیق وحدت وجود به زبان ساده.
  • علت کج فهمی و مخالفت برخی از افراد، با وحدت وجود در چیست؟
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی و ششم)
  • تفسیر صحیح آیهٔ «هُوَ الاوّل و الآخر و الظاهر و الباطن»
  • «لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ» فقط در فضای وحدت وجود قابل توضیح است.
  • عدم فهم رابطهٔ موجود مجرد با موجود مادی، عامل اصلی عدم فهم «وحدت وجود» است.
  • در مسأله وحدت وجود، چگونه خداوند با بدیها و آلودگی‌ها همراهی دارد؟
  • خلط عالم تکوین (خلقت) با عالم تشریع (قانون گذاری) عامل کج فهمی از «وحدت وجود» است.
  • روش صحیح و منطقی بحث دربارهٔ وحدت وجود کدام است؟
  • أنانیت و منیّت و مستقل دانستن خود، عامل دیگر عدم فهم وحدت وجود است.
  • بررسی تألیفات و عملکرد آقا محمدعلی بهبهانی و ماجرای قتل سه تن از دراویش از جمله آقا سیدمعصوم علیشاه.
  • چه می‌شود که یک شخص عالم متقی، به بیراهه می‌رود؟
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی و هفتم)
  • ضرورت جمع بین جهات باطنی و ظاهری در سیر و سلوک.
  • تفاوت سبک تربیتی دراویش با طریق شریعت اسلام.
  • معنای اینکه خداوند متعال «وجود مطلق» است.
  • تطبیق اشعار توحیدی جناب مولوی با کلمات جناب محیی‌الدین.
  • خلق موجودات در درون خداوند است نه با زایش.
  • معنای اینکه «اشیاء عین خداوند» هستند.
  • بررسی کتب «صاحب روضات» در شرح حال بزرگان دین.
  • راهکار تشخیص تخصص افراد در کتب تراجم.
  • بررسی مسیر تربیتی و مقامات معنوی شیخ احمد احسائی.
شرح کتاب روح مجرد - استاد وکیلی - (جلسه سی و هشتم)
  • بررسی آراء شیخیه و تحلیل مرحوم حضرت علامه طهرانی از آنها.
  • تفاوت مبنایی دیدگاه،‌ مسیر سیر و سلوک را تغییر می‌دهد.
  • بت پرستی‌ها نوعاً ریشه در معنویت گرایی‌های ناقص دارد.
  • ایراد اصلی وارد به شیخ احمد احسائی، مستقل دیدن عالم کلیّه اسماء و صفات الهی است.
  • مبارزه با وحدت شخصی و عدم پذیرش توحید قرآنی ایراد وارده به شیخیّه است.
  • در نگاه شیخیّه، لقاء خداوند شدنی نیست و نهایت سیر انسان، رسیدن به عالم اسماء و صفات است.
  • گرایشات تنزیهی و تنزیهات غلیظ، خداوند را از عالم قطع می‌کند.
  • لزوم بررسی عقبهٔ فکری و نحوهٔ سیر و سلوک مکاتب در نقد آنها.
  • عمدهٔ دشمنان اولیاء خدا، سالکین نیمه کاره هستند.
  • پاسخ به این سوال مهم: آیا ذات خداوند قابل تصور هست یا خیر؟
مطالب جدید