از جمله بحث‌هايي که در عقايد اقوام مختلف بشري مطرح است، مسئلة تناسخ است به نحوی که به عقيدۀ بعضي از محققان بزرگ، هيچ قومي را نمي‌توان يافت که ادعاي تناسخ در آن راه نيافته باشد. [۱] ولی باید دانست که عارفان مسلمان تناسخ را بر دو قسم می‌دانند، تناسخ باطل و تناسخ حق. تناسخ باطل آن است که ارواح انسان‌ها پس از مفارقت از بدن‌ها به بدن‌هاي انساني يا حيواني ديگري در همين عالم مادّه ملحق شود و تناسخ حق آن است که ارواح آدميان پس از مفارقت به بدن‌هاي مثالي و برزخي تعلق بپذيردکه همان معاد جسمانی می‌باشد.
۱. اسفار، ج۹، ص ۶:...«قيل: ما من مذهب الا و للتناسخ فيه قدمٌ راسخ»؛ قطب‌الدين شيرازي، شرح حكمة الاشراق، طبع سنگي، ص ۴۷۷.