عرفان و حکمت
عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عترت
تبیین عقلی و نقلی عرفان و حکمت و پاسخ به شبهات
صفحه‌اصلیدانشنامهمقالاتتماس با ما

عالم مثال یا بدن مثالی یا برزخی چیست؟

عالم مثال يا بدن مثالي يا برزخي را توضيح دهيد.

آیت الله جوادی آملی
پاسخ:۱

(منبع: نسیم اندیشه دفتر دوم - صفحه ۲۷ و ۲۸)


آنچه در عالم رؤیا می‌بینیم، ابعاد و اندازه‌هایی دارد؛ ولی ماده ندارد. بدن مثالی نیز به همین صورت است. در عالم طبیعت، بدن انسان دارای حجم، ابعاد، جرم و جسم است؛ اما در عالم رؤیا بدن طبیعی در بستر آرمیده است و روح با آن بدن مثالی بدون جرم و دارای ابعاد، در حال حرکت است. همه ما پس از مرگ تا قیامت چنین بدنی داریم.

بی‌تردید بدن مثالی مذکور، با علم و عمل ما ساخته می‌شود؛ یعنی همه اعمال و حرکات ما در شکل‌گیری این بدن دخالت دارد؛ برای مثال اگر کسی بخواهد در قیامت بدنی شبیه یوسف علیه‌السلام داشته باشد، می‌تواند با کردار خود در این دنیا، در برزخ یا قیامت در صورت یوسف ظاهر شود. اگر آنچه «حسنه» و زیباست انجام دهد، بدنش به شکل یوسف درمی‌آید و اگر خدای ناکرده مرتکب گناه شود، بدن مثالی‌اش سیاه و بدچهره می‌گردد.

در قرآن کریم آمده است:

(یَومَ تَبیَضُّ وُجوه وتَسوَدُّ وُجوه)[۱]؛

برای مثال وقتی در وضو صورت را می‌شویید، در حقیقت به خدا عرض می‌کنید: خدایا از گناهانی که با صورت انجام داده‌ام، توبه می‌کنم؛ صورتم را پاک گردان. هنگام شستن دست‌ها نیز نیت کنید که گناهان انجام داده شده با دست را ترک کنید؛ به هر حال، آنچه بدن مثالی انسان را می‌سازد، اعمال و نیاتی است که در این دنیا انجام می‌دهد.

پانویس

۱. سوره آل‌عمران، آیه ۱۰۶.