عرفان و حکمت
عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عترت
تبیین عقلی و نقلی عرفان و حکمت و پاسخ به شبهات
صفحه‌اصلیدانشنامهمقالاتتماس با ما

عبور از خود و از بین بردن انانیّت

حجاب تو از حق همین هستی توست و إلاّ به حکم: نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنکُمْ، حق به تو از تو نزدیک‌تر است.

اگر کوه توئی نبود چه راه است

حقیقت کهربا، ذاتِ تو کاه است

ذات پروردگار در حکم کهرباست و ذات و هستی تو حکم کاه را دارد، حقیقت بالأخره این کاه را می‌رباید و می‌گیرد و این جذب و انجذاب حتماً حاصل می‌شود. حقیقت کهربا و ذات تو کاه است. فقط این میانه کوه «توئی» حجاب شده که مسافت را بین ما و خدا طولانی کرده است و إلاّ اگر این کوه «توئی» را کنار بگذاریم بین ما و خدا هیچ فاصله‌ای نیست.

کراراً مرحوم علاّمه والد می‌فرمودند: بین ما و خدا یک قدم است، فقط یک قدم است!

أمّا این قدم خیلی بزرگ است، به اندازه مابین مشرق و مغرب است و همان أنانیّت و همان خودی خود است که باید از بین برود. می‌فرماید:

اگر کوه توئی نبود چه راه است

‎ حقیقت کهربا، ذاتِ تو کاه است

یعنی حقیقت که حق مراد است مثال کاه‌رُبا است و ذات و هستی تو همچو کاه، جذب حق مر ترا و انجذاب تو به جانب او در غایت آسانی‌است، فأمّا کوه توئی یعنی تعیّن تو سدّ راه وصول تو شده و مانع رجوع مقیّد به جانب مطلق گشته است و اگر کوه توئی نباشد میان تو و حق هیچ راه نیست.

شعر:

قرب حق از هستی خود رستن است

قرب نی بالا و پستی رفتن است

اندرون بزم وصل جان‌فزا

خویش را بگذار و بی‌خود شو درآ

بگذر از هستی، دلت گر وصل‌جوست

نیستی از خویش عین وصل اوست

راه کنده‌شدن این کوه أنانیّت، مراقبه و مجاهده و تضرّع و إنابه و تذلّل است. بزرگان دین در موضوع تضرّع و إنابه بسیار تکیه نموده‌اند. تضرّع و تذلّل در برابر پروردگار خیلی مهمّ است؛ تذلّل مانند تیشه‌ای می‌ماند که به ریشه هستی سالک می‌زند؛ اللهمَّ ارْزُقْنا بِحقِّ مُحَمّدٍ و ءالِ مُحَمّد.

مطالب جدید