از بین بردن آرزوها

یکی از تعلّقات نفس آرزوهاست! آرزوهای دور و درازی که انسان دارد؛ در این دنیا چگونه زندگی کنیم؟! چطور خوش باشیم؟!

منزل و ماشین ما چگونه باشد؟! عیال و أولادمان چطور باشند؟! می‌خواهیم چقدر أولاد داشته باشیم؟! أموالمان به چه کیفیّتی باشد؟! این آرزوهائی است که هرشخصی‌که در این دنیا هست و تعلّق به این دنیا دارد، این آرزوها همراه اوست.

سالک راه خدا باید از بن و ریشه، این آمال و آرزوها را بکَند و قطع کند! أمیرالمؤمنین علیه‌السّلام فرمود: إنّی مُحارِبٌ أَمَلی و مُنْتَظِرٌ أَجَلی.(غررالحکم ودررالکلم، ص۲۶۳.) من با آرزوهایم جنگ می‌کنم! أمیرالمؤمنین با کسی‌که جنگ می‌کرد چطور جنگ می‌کرد؟ ایشان از سر و قامت یا از کمر می‌زد و دو نصف می‌کرد! در هرحال او را از بین می‌برد. در جنگ این‌طور نیست که فقط یک خراش به بدنش وارد کنند، نه! جنگ مقاتله است؛ مقاتله یعنی کشتن همدیگر؛ هرکدام بر دیگری غلبه پیدا کند او را می‌کشد.

إنّی مُحارِبٌ أَمَلی. «من با آرزوی خودم جنگ می‌کنم.» یعنی این آرزو را از بیخ و بن قطع می‌کَنم نه اینکه یک ذرّه‌ای از آن را قطع کنم و مقدار دیگر را باقی بگذارم! مثلاً آرزو داریم خانه کذائی داشته باشیم و آرزو هم داریم مال کذائی داشته باشیم، حالا از خانه صرف نظر می‌کنیم ولی از مال صرف نظر نمی‌کنیم؛ نه، این اشتباه است.

مؤمن باید تمام آرزوها را از بین ببرد! مؤمن نباید آرزوئی جز خدا داشته باشد! آرزوی او فقط باید خدا و لقاء او باشد! البتّه این منافات ندارد که کسبه تحرّک داشته باشند و دنبال کار بروند، آن هم مطابق دستورات خدا و به همان مقداری که خدا فرموده است نه بیشتر از حد.

خداوند روزی را تضمین کرده است و کار بیشتر از وظیفه، موجب روزی بیشتر نمی‌شود، همان مقداری که روزی باشد همان

مقدار است و این کارکردن از باب وظیفه است. کارکردن شما از باب وظیفه است و درس‌خواندن ما هم از باب وظیفه است، و از حیث وظیفه‌بودن هیچ فرقی نمی‌کند! انسان باید وظیفه‌اش را انجام دهد و روزی را از خداوند ببیند.

نباید در دل سالک آرزوئی وجود داشته باشد؛ شما نباید آرزوی مال داشته باشید، منِ طلبه هم نباید آرزوی جاه و عنوان داشته باشم، نباید آرزوی مرجعیّت داشته باشم که یک زمانی مرجع شوم؛ اینها همه باطل است.

مطالب مرتبط: ترک عادات، انسان کامل، عرفان، سیر و سلوک.