کتاب «علم دینی؛ از چیستی تا چگونگی» اثر حجت‌الاسلام و المسلمین وکیلی منتشر شد
مجموعه چهار جلدی کتاب «علم دینی؛ از چیستی تا چگونگی» اثر حجت‌الاسلام و المسلمین استاد وکیلی، در چهار پنجره، سعی در نگاهی نو و دقیق به چیستی و قلمرو دین، پاسخ به شبهات موضوع علم دینی، الزامات فقهی و اصولی و الگوی تولید علم دینی دارد.
محورهای این چهارجلد عبارتند از:
جلد اول: بررسی تعریف علم، دین و علم دینی و پاسخ به اشکالات منکران علم دینی.
جلد دوم: اثبات امکان علم دینی و روش ساختن تمدن اسلامی و کنار زدن تمدن مدرن غربی.
جلد سوم: تغییرات اساسی لازم در علم اصول برای تولید علم دینی و تکمیل مباحثی که در دانش اصول فقه فعلی ناقص است.
جلد چهارم: مراحل قدم به قدمی که یک محقق برای تولید علم دینی باید طی کند و ملاحظاتی که در روش تحقیق باید مد نظر قرار بگیرد.
مروری بر نوآوری های مجموعه «علم دینی؛ از چیستی تا چگونگی»
تا به حال، آثار متعددی در زمینه «علم دینی» منتشر شده و صاحب نظران متفاوتی در این عرصه اقدام به نظریه پردازی کرده اند. برخی از وجوه تمایز مجموعه «علم دینی؛ از چیستی تا چگونی» با آثار مشابه را می توان در فهرست زیر به نظاره نشست:
۱- تبیین جدید از محل نزاع در مسأله «علم دینی» در جمهوری اسلامی ایران.
۲- ارائه تعریفی جدید از «دین» در اصطلاح «علم دینی».
۳- تبیین جدید از «قلمرو دین» در مسأله «علم دینی» (علاوه بر این، مباحث جدید دیگری در این بخش قابل ملاحظه می‌باشد از جمله: تحلیل مفاد ادله کمال قرآن، نقد و بررسی قاعده لطف، نقد و بررسی تلقی رائج از دیدگاه علامه طباطبایی در مورد قلمرو دین و ...).
۴- تبیین جدید از ملاک اعتبار «تجربه» و بررسی نمونه‌های عینی خلط «تجربه» با «تجربه نما» در فضاهای علمی و رسانه ای.
۵- ارائه تعریفی جدید و راهگشا از «علم دینی».
۶- تقریر جدید و قابل دفاع از مدّعای «طب اسلامی».
۷- تولید یک الگوریتم جدید در حل تعارض گزاره‌های عقلی و نقلی.
۸- ارائه مبتکرانه مدل «تعذیری-تربیتی» در تولید «علم دینی».
۹- ارائه لوازم «رویکرد معرفت‌شناسانه به منابع دینی» از قبیل محوریت «ظنون شخصی» و جایگاه ویژه روش «باب انسداد».
۱۰- ارائه تحلیلی از تفاوت «تزاحم» و «شبه تزاحم» و تغییر رویکرد «منفعل» به «فعال» در مواجهه با انواع تزاحمات.
۱۱- تبیین جدید از تفاوت «موضوع شناسی قانونی» و «موضوع شناسی مصداقی».
۱۲- تبیین الگوریتم مواجهه فقهای قدیم با «موضوع شناسی مصداقی».
۱۳- تبیین جدید از ضرورت مداخله فقها در «موضوع شناسی مصداقی عام» (در قالب سه استدلال).
۱۴- تحلیل نقادانه نظریه «وضع الفاظ برای معانی عامه» از حیث استفاده در توسعه مدالیل الفاظ.
۱۵- تبیین قاعده «اصل در قضایا بر خارجیه بودن است و حقیقیه بودن نیاز به دلیل دارد» (هیچ اصل عقلایی مبنی بر اینکه متکلم از جمیع جهات در مقام بیان است وجود ندارد).
۱۶- ارائه ابتکاری و منسجم ضوابط و قرائن تشخیص «قضایای حقیقیه» (راه‌های احراز «مقام بیان» در گزاره‌های دینی).
۱۷- تبیین اقسام «گزاره‌های مولوی» و «ارشادی» و ارائه ضوابط تشخیص آن‌ها از یکدیگر.
۱۸- ارائه مبتکرانه اعتبار روش شناختی و حجیت منطقی «توسعه عرضی ادله شرعی» یا «قیاس» (تنقیح مناط ظنی) در تولید «علم دینی».
۱۹- ارائه مبتکرانه اعتبار روشن شناختی و حجیت منطقی «توسعه طولی ادله شرعی» در تولید «علم دینی» (استفاده از مقدمات ظنیه امور مطلوب و نامطلوب در نزد شارع).
۲۰- تبیین قاعده «ربّ مستحبّ أوجب من الواجب» (جایگاه استراتژیک بایسته‌های فرهنگی در تمدن سازی).
۲۱- ارائه طرحی منسجم در وجوه «تقدّم عقل مستقل ظنی بر اباحه اقتضائی» از سه طریق.
۲۲- تبیین نقادانه نسبت به رویکرد متعارف در تحلیل «ملاک فقهی استحباب و وجوب» (شدت و ضعف مصلحت مجعول) و ارائه تحلیلی جدید از آن (برایند شدت و ضعف مصلحت جعل و مجعول).
۲۳- ارائه طرحی منسجم در روش «تولید مدل علم دینی» بر پایه سه مرحله «وضعیت موجود»، «وضعیت مطلوب» و «حرکت از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب».
۲۴- ارائه ابتکاری «الگوی فعل اختیاری» بر پایه سه عنصر «آگاهی»، «تمرکز» و «تمایل».
۲۵- ارائه مبنای «لذت محوری شبکه ای» به عنوان پایه فلسفه اخلاق (حد وسط بدیهی فعل اختیاری در عالم اثبات).
سفارش اینترنتی در: http://towhid.org/۱۳۷۶/book.