عرفان و حکمت
عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عترت
تبیین عقلی و نقلی عرفان و حکمت و پاسخ به شبهات
صفحه‌اصلیدانشنامهمقالاتتماس با ما

چرا نفس بدترین دشمن انسان است؟

چرا نفس بدترين دشمن انسان است؟

آیت الله جوادی آملی
پاسخ:۱

منبع: نسيم انديشه دفتر اول - صفحه ۱۳۷


بدترين دشمن بودن نفس، دلايل فراواني دارد:

يكم. نفس دشمني است كه انسان آن را نمي‌شناسد و در درون ما پنهان است.

دوم. نفس دشمني قهار و مكار است كه ما را مي‌بيند و ما او را نمي‌بينيم.

سوم. دشمني نفس دائمي است؛ نه موقت.

چهارم. گزيده‌ترين كالا، يعني ايمان و عقل ما را از بين مي‌برد؛ نه مال يا خانه ما را.

پنجم. با تمام دشمنان ديگر فرق دارد؛ دشمن ما در بيرون يا حيواناتي چون مار، عقرب، گرگ و سگ هستند يا انسان. اگر دشمن از نوع گرگ، مار يا سگ باشد، وقتي انسان چيزي به او بدهد، حد اقل ساعتي از ناحيه او در آرامش است و اگر نظير هيتلر يا صدام باشد، وقتي مقداري خاك، نفت يا... به او بدهند، چند روزي از شرّشان راحت مي‌شود؛ امّا دشمن درون، حتي اگر چيزي هم به او بدهيد، باز لحظه‌اي آرام نمي‌شود. اگر به ميل او عمل كنيم و آنچه خواست به او بدهيم، به همان اندازه حمله مي‌كند و جلوتر مي‌آيد.