عرفان و حکمت
عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عترت
تبیین عقلی و نقلی عرفان و حکمت و پاسخ به شبهات
صفحه‌اصلیدانشنامهمقالاتتماس با ما

هدف از حیات چیست؟

هدف از حيات چيست؟ اگر تكامل است آيا اين تكامل متوقف مى‌شود يا در بى‌نهايت به خدا تبديل مى‌شود؟ و اگر متوقف مى‌شود مگر نه زندگى يك‌نواخت غيرقابل تحمل است پس چگونه انسان تا ابد به صورت يك‌نواخت در بهشت زندگى مى‌كند؟

ضمن همين موضوع متوجه افراد واقع در جهنم نيز مى‌شود چون سرانجام بر اثر عادت رنج عذاب را درك نمى‌كنند. ضمناً منظور از تكامل چيست؟ اين تكامل چه فايده‌اى براى خدا دارد؟ اگر فايده‌اى ندارد، چرا خداوندكارى بيهوده انجام مى‌دهد؟

علامه سید محمد‌حسین طباطبائی
پاسخ:۱

منبع: بررسى‌هاى اسلامى(به كوشش سيد هادى خسرو شاهى)، ج‌۲، ص: ۱۱۸

هدف وجود آخرين كمالى است كه موجود به آن مى‌رسد و اين تكامل و استكمال به نظر فيلسوف متوقف مى‌شود والّا از حدود امكان بيرون نمى‌رود و اما اين‌كه در اين صورت زندگى جاويد اهل بهشت به صورت يك‌نواخت مى‌افتد و زندگى يك‌نواخت قابل تحمل نيست، سخنى است بى‌دليل، زيرا دليلى نداريم بر اين‌كه نظام نشئه آخرت همان نظامى است كه در نشئه دنيا مى‌بينيم زندگى انسان در اين نشئه، هزارگونه عوارض از مرگ و مير و صحت و مرض و جوانى و پيرى گرسنگى و تشنگى و غيراينها را دارد كه هيچ‌يك از آنها در زندگى بهشتى نيست و نظير اين سخن را در زندگى جهنمى و عادت كردنش به رنج و عذاب مى‌توان گفت.

به نظر برهانى فلسفه فعل بى‌غايت و كار بى‌هدف محال است و چون خداوند كمال مطلق است هدف خارج از ذات كه ممكن او باشد ندارد هدف او در فعلش ذات مقدس او مى‌باشد چون ذات فياضى است فيض مى‌دهد. آرى فعل او غايت دارد و آن كمالى است كه فعل را به آن مى‌رساند.