معراج پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم جسماني است يا روحاني؟
منبع: نسيم انديشه دفتر دوم - صفحه ۳۷ و ۳۸
پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم هنگام معراج بيدار بود و با جسم خود به اين سفر روحاني رفت؛ ليكن بخشي از سير ايشان به زمين و بخشي ديگر به ملكوت مربوط بود؛ براي مثال گفت‌وگوي ما در يك مكان خاص داراي شرايطي است:
يعني ممكن است در جمع ما عده‌اي حضور داشته باشند كه اين معارف را درك نكنند؛ به ديگر سخن، اگرچه جسم اينان در اينجا حضور دارد؛ ولي پيام و محتواي مطالب مطرح شده را درك نمي‌كنند.
در مورد معراج نيز وضع به همين منوال است. بخشي از معراج به جسم آن حضرت مربوط است؛ يعني همان سير شبانه از مسجد الحرام تا مسجد الاقصي :
(سُبحنَ الَّذي اَسري بِعَبدِهِ لَيلًا مِنَ المَسجِدِ الحَرامِ اِلَي المَسجِدِ الاَ‌قصَا الَّذي برَكنا حَولَه)[۱]؛ اما بخش ديگر آن كه به مشاهده انبيا، سدرة المنتهي، گفت‌وگو با جبرئيل، دريافت وحي، رسيدن به مقام قاب قوسين و...، مربوط است، جسماني نبوده است؛ گرچه پيامبر در اين بخش نيز جسم داشته و بيدار بوده است؛ ولي درك آن حقايق والا به وسيله روح ايشان صورت مي‌گرفته است.
اگر همه معراج، جسماني تلقي شود، لازم مي‌آيد كه (ثُمَّ دَنا فَتَدَلّي فَكانَ قابَ قَوسَينِ اَو اَدني)[۲] نيز جسماني باشد؛ يعني دُنوّ (نزديك شدن)، قاب قوسين (كه نشانه شدت نزديكي است)، سدرة المنتهي و... نيز جسماني باشد، در حالي كه جسماني بودن اين امور محال است.