عرفان و حکمت
عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عترت
تبیین عقلی و نقلی عرفان و حکمت و پاسخ به شبهات
صفحه‌اصلیدانشنامهمقالاتتماس با ما

فرق بین عبادات فردی و عبادات اجتماعی چیست؟

عبادات فردي زودتر انسان را به كمال مي‌رساند يا عبادات اجتماعي؟

آیت الله جوادی آملی
پاسخ:۱

منبع: نسيم انديشه دفتر اول - صفحه ۱۴۳ و ۱۴۴


قسمتي از عبادات فردي واجب است و حتماً بايد به صورت فردي انجام گيرد و قابل تغيير يا تبديل نيست؛ اما اگر بخواهيم مستحبات فردي را با خدمات اجتماعي بسنجيم، به يقين خدمات اجتماعي از اهميت والاتري برخوردار است؛ براي مثال اگر انسان مشغول خدمتي است كه جامعه را به راهي صحيح هدايت مي‌كند و دلهاي زيادي را به دين و خدا نزديك مي‌كند، البته اثر اين كار بسيار بيشتر است؛

امّا اگر كسي با نماز يا روزه مستحبي از چنين خدماتي محروم مي‌شود، بايد كار اجتماعي را انتخاب كند كه اثر بيشتري دارد. كارهاي اجتماعي در صورتي كه ديني باشد و دلهاي مردم را به نظامي الهي دعوت كند، بر مستحبات فردي ارجح است.