عرفان و حکمت
عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عترت
تبیین عقلی و نقلی عرفان و حکمت و پاسخ به شبهات
صفحه‌اصلیدانشنامهمقالاتتماس با ما

اگر فرشتگان از مجردات هستند، چرا برخی چون فطرس دچار اشتباه شدند؟

اگر فرشتگان از مجردات هستند، چرا برخي چون فطرس دچار اشتباه شدند؟

آیت الله جوادی آملی
پاسخ:۱

منبع: نسيم انديشه دفتر دوم - صفحه ۶۱


همه فرشتگان در يك رتبه نيستند؛ فرشتگان حامل عرش وحاملان وحي، مقامي بسيار والا دارند؛ (وما مِنّا اِلاّ لَهُ مَقام مَعلوم).[۱] آنان از خطا معصوم‌اند، زيرا در قرآن كريم آمده است:

(لا‌يَعصونَ الله).[۲] البته معلوم نيست كه همه فرشته‌ها از يك سنخ باشند يا فرشته‌اي مانند انسان داراي نفس مستكمله باشد.

اما درباره داستان فطرس، اين مسئله بايد به اثبات برسد، زيرا فطرس واژه‌اي يوناني است و در دعاي سوم شعبان نيز فرشته معرفي نشده است:

«عَاذَ فُطْرُسُ بِمَهْدِهِ».[۳]

از سوي ديگر، سند اين دعا نيز بايد بررسي شود و ميزان اعتبار آن مشخص گردد. اگر مسئله درستي سند و فرشته بودن فطرس اثبات شود، باز هم با آيه فوق تعارضي ندارد، زيرا ممكن است فطرس از فرشتگان زميني باشد و با فرشتگان آسماني يا اخروي تفاوت داشته باشد.

پانویس

۱. سوره صافات، آيه ۱۶۴.

۲. سوره تحريم، آيه ۶.

۳. بحار الانوار، ج۹۸، ص۳۴۷.