عرفان و حکمت
عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عترت
تبیین عقلی و نقلی عرفان و حکمت و پاسخ به شبهات
صفحه‌اصلیدانشنامهمقالاتتماس با ما

آیا می‌توان از راه هیپنوتیزم به کمال رسید؟

آيا مي‌توان از راه هيپنوتيزم به كمال رسيد؟

آیت الله جوادی آملی
پاسخ:۱

منبع: نسيم انديشه دفتر اول - صفحه ۱۵۷ و ۱۵۹


هيپنوتيزم راه رسيدن به كمال نيست. گاهي به ضرورت انسان از خواب مصنوعي كمك مي‌گيرد؛ امّا كمال واقعي همان راه صادق و مستقيمي است كه همه انبيا پيموده‌اند و آن را به ديگران نيز ارائه كردند. اگر انسان راه حقّ را بشناسد و سپس با اعتدال، در اين راه گام بردارد و ديگران را هم با خود ببرد، راه كمال را پيموده است.

وقتي پيمودن راه كمال به اين سادگي است، چرا به دنبال هيپنوتيزم و امثال آن باشيم؟! در قرآن كريم آمده است:

(لَقَدْ يَسّرْنا القُرآنَ للذّكر)[۱]؛ ما قرآن را براي ياد حقّ آسان قرار داديم.

اگر به كارهاي بد عادت نكنيم، انجام كارهاي خوب بسيار آسان است. كسي كه اهل استعمال دخانيات نيست، به آساني از سيگار و چيزهايي مانند آن دوري مي‌كند، چون جسمِ خود را به آن عادت نداده است. براي او نكشيدن ترياك يا سيگار اصلاً مهم نيست، چون خود را به اين سموم عادت نداده است؛ ولي با اعتياد، اين كار بر بدن تحميل مي‌شود و ترك آن مشكل مي‌گردد. گناهان نيز در حقيقت اين‌گونه‌اند. اميرمؤمنان عليه‌السلام فرمود:

«تَعَطّروا بالاستغفار لاتفضحنّكم روائح الذّنوب».[۲]

عطر دو قسم است:

عطر گاهي ظاهري است كه استفاده از آن مستحب است، به خصوص هنگام نماز، و گاهي باطني است كه شامّه جان را مي‌پروراند و همان فضيلت و طهارت روح است.

امام علي عليه‌السلام فرموده است:

با استغفار خود را معطّر كنيد، وگرنه بوي بد گناه، آبروي شما را مي‌برد. كساني كه با مكتب اهل‌بيت(عليهم‌السلام) آشنا شدند، به آساني از گناه مي‌گذرند و اجازه نمي‌دهند كه بوي تعفّن گناه، روح آنها را آلوده سازد.

بنابراين، اگر با اين اصول اسلامي آشنا شديم و سموم ظاهري و باطني و عطرهاي ظاهري و باطني را شناختيم، ديگر به كارهاي غيرطبيعي و غير عادي، مثل هيپنوتيزم نيازي نداريم.

پانویس

۱. سوره قمر، آيه ۱۷.

۲. وسائل الشيعه، ج ۱۶، ص ۷۰.