عرفان و حکمت
عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عترت
تبیین عقلی و نقلی عرفان و حکمت و پاسخ به شبهات
صفحه‌اصلیدانشنامهمقالاتتماس با ما

فضیلت ماه ذی الحجه در کلام مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی

منبع: المراقبات ترجمه ابراهیم محدث بندرریگی ٬ صفحه ۴۱۹ تا ۴۲۱

فضيلت ماه مبارک ذی‌الحجه‌

از كارهاى مهم اهل مراقبت شناخت شرافت و فضل اين منزل شريف و شناخت زمانهاى مذكور و شناخت فوايد آن است. گرچه درباره ماه رمضان وارد شده كه بهترين ماههاست و روزهاى آن بهترين روزها و ساعتهاى آن بهترين ساعات است. ولى درباره بعضى از روزهاى اين ماه فضايلى بيش از ماه رمضان وارد شده است. جمع بين اين‌ها اين است كه بگوييم:

ماه رمضان برتر از ساير ماههاست بالذات و روز غدير از اين جهت فضيلت دارد كه امر ولايت، كامل نمودن دين و تمام كردن نعمتها در اين روز اتفاق افتاده، يا بگوييم روايات ماه رمضان با روايات غدير تخصيص مى‌خورد. يا بگوييم: هر كدام از آنها از يك جهت برتر هستند نه از تمام جهات.

خلاصه اين ماه بسيار مهم بوده و مراقبين در اين منزل توقفگاههايى دارند كه بحكم بندگى و بجا آوردن حق مراقبت واجب است كه با غفلت وارد آن نشده و بدين ترتيب احترام آن را حفظ كنند. بلكه واجب است قبل از آمدن اين ماه مواظب آن بوده و از قبل براى آن آمادگى پيدا كنند. زيرا اين ماه محضر نيكان و پاكان و اهل قدس و انوار است. براى كسى كه مى‌خواهد در محضر اين بزرگان و بزرگواران، حاضر شود سزاوار است مانند آنان لباس پوشيده و به شكل آنان درآيد تا آنان از همنشينى با او كراهت نداشته باشند. آنان داراى نفسها و قلبهاى مهذب و پاك، و اخلاق نيكو و اعمال صالح بوده و عالمان بردبار، نيكوكارانى با تقوا، عارفانى حكيم، نگهبانانى پارسا، عبادت كنندگان شب و روزه‌داران روز، ذكر گويندگان متوكل، مسلمانانى راضى، تسبيح كنندگان ثناگوى،«لا اله الا اللّه»گويانى «تكبير» گوى و يكتا پرستانى راستگو و مخلص مى‌باشند.

اگر از آنان هستى كه گوارايت باد و خوشا بحالت و اگر نيستى بكوش كه مانند آنان شده و خصوصيات آنها را پيدا كنى. و اگر نتوانستى و براى اين كه تو را براى خدمت بپذيرند، به كرم آنان متوسل شده و با خجالت و معذرت خواهى خود را بجاى خدمتكاران و بندگان آنان قرار ده. ولى در عين حال تا آنجا كه مى‌توانى خود را شبيه به آنان نموده و آمادگى لازم و رغبت حضور در اين محضرهاى بزرگ و ايستگاه‌هاى ممتاز را با بذل زندگى و جانت پيدا كن. زيرا اينان اهل كرم و بخشش بوده و كسى كه با آنها معامله كند زيان نديده، كسى كه از آنان پيروى كند هلاك نمى‌شود، كسى كه خود را در ميان آنان قرار دهد رستگار گرديده و كسى كه با آنان همنشينى كند عزيز خواهد شد. خداى متعال آنان را با بزرگوارى خود تربيت و نه تنها بر پيروان آنها سخت نمى‌گيرد بلكه آنان را دوست دارد و در كتاب خود فرموده است:

«قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُوني‌ يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحيم‌ . بگو: اگر خدا را دوست داريد از من تبعيت كنيد تا خدا شما را دوست بدارد.»[۱] اگر كسى را بخود نزديك نمايند خداوند نيز او را به خود نزديك نموده و اگر كسى را گرامى بدارند خداوند نيز او را گرامى خواهد داشت.

پانویس

۱. آل‌عمران .آیه ۳۱