دعای ابوحمزه ثمالی

سیّد ابن طاووس در اقبال با إسنادش به أبی‌محمّد هرون بن موسی تَلعُکبُری با إسنادش از حسن بن محبوب، از أبوحمزه ثُمالی روایت نموده‌است که او گفت: عادت حضرت امام علیّ‌بن‌الحسین علیهما‌السّلام این بود که در شبهای ماه مبارک رمضان در تمام شب نماز می‌گزارد، و چون به وقت سحر می‌رسید این دعا را می‌خواند.

متن دعای ابوحمزه

خدايا مرا به كيفرت ادب منما،و با نقشه‌اى با من نيرنگ مكن،پروردگارا از كجا برايم خيرى هست،درحالى‌كه جز نزد تو يافت نمى‌شود،و از كجا برايم نجاتى است،درحالى‌كه جز به تو فراهم نمى‌گردد،نه آن‌كه نيكى كرد از كمك و رحمتت‌ بى‌نياز شد،و نه آن‌كه بدى كرد و بر تو گستاخى روا داشت،و تو را خشنود نساخت از عرصه قدرتت بيرون رفت. پروردگارا،پروردگارا،پروردگارا....

آنقدر بگويد تا نفس قطع گردد.

تو را به تو شناختم،و تو مرا بر هستى خود راهنمايى فرمودى،و به سوى خود خواندى،و اگر راهنمايى تو نبود،من نميدانستم تو كه هستى؟،سپاس خداى را كه مى‌خوانمش و او جوابم را مى‌دهد،گرچه سستى‌ مى‌كنم گاهى كه او مرا مى‌خواند،و سپاس خداى را كه از او درخواست مى‌كنم و او به من عطا مى‌نمايد،گرچه بخل مى‌ورزم هنگامى كه از من قرض بخواهد، و سپاس خداى را كه هرگاه خواهم براى رفع حاجتم صدايش كنم،و هرجا كه خواهم براى رازونياز با او بى‌پرده‌ خلوت كنم و او حاجتم را برآورد،سپاس خداى را كه غير او را نمى‌خوانم،كه اگر غير او را مى‌خواندم دعايم را مستجاب نمى‌كرد،

و سپاس خداى را كه به غير او اميد نبندم،كه اگر جز به او اميد مى‌بستم نااميدم مى‌نمود،و سپاس‌ خداى را كه مرا بخويش وا گذاشت،ازاين‌رو اكرامم نمود،و به مردم وا نگذاشت تا مرا خوار كنند،و سپاس خداى را كه با من دوستى ورزيد،درحالى‌كه از من بى‌نياز است،و سپاس خداى را كه بر من بردبارى مى‌كند تا آنجاكه گويى مرا گناهى نيست!پروردگارم ستوده‌ترين موجود نزد من بوده و به ستايش من سزاوارتر است.

خدايا راههاى درخواست حاجتهايم را به جانب تو باز مى‌يابم،و آبشخورهاى اميد را نزد تو پر مى‌بينم،و يارى خواستن از فضل براى آن‌كه تو را آرزو كرد بى‌مانع مى‌بينم،و درهاى دعا را براى فرياد كنندگان گشوده مى‌نگرم،و مى‌دانم كه تو براى اميدواران در جايگاه اجابتى،و براى دل سوختگان‌ در كمين‌گاه فريادرسى،و به يقين در اشتياق به جودت،و خشنودى به قضايت جايگزينى از منع بخيلان‌ است،و گشايشى از آنچه در دست ثروت‌اندوزان،و همانا مسافر به سوى تو مسافتش نزديك است، و تو از آفريدگانت هرگز در پرده نيستى،جز اينكه كردارشان آنان را از تو محجوب نمايد،من با درخواستم آهنگ تو كردم

و با حاجتم روى به تو آوردم،نياز خواهى‌ام را به پيشگاه تو قرار دادم،و خواندت را دست‌آويز خويش نمودم‌ بى‌آنكه مستحق شنيدن خواهشم،و شايسته گذشت از من باشى،بلكه براى اطمينان به كرمت، و آرامش به درستى وعده‌ات،و پناه‌جستن به ايمان به يگانگى‌ات و يقين به معرفتت كه مرا پروردگارى جز تو نيست،و معبودى جز تو نيست،يگانه و بى‌شريكى.خدايا تو گفتى و گفتارت بر حق،و وعده‌ات درست است فرمودى:[از فضل خدا بخواهيد كه خدا به شما مهربان است]،اى‌ آقاى من در شأن تو اين نيست كه دستور به درخواست دهى و از بخشش خوددارى كنى،تو با عطاهايت بر اهل مملكتت بسيار كريمى،

و بر آنان با محبّت و رأفت بسيار احسان كننده‌اى.خدايا مرا در كودكى در ميان نعمتها و احسانت‌ پروريدى،و در بزرگسالى نامم را بلند آوازه ساختى،اى آن‌كه مرا در دنيا به احسان و فضل نعمتهايش پروريد و برايم در آخرت به گذشت و كرمش اشاره نمود،اى مولاى من معرفتم راهنمايم به سوى تو،و عشقم به‌ تو واسطه‌ام به پيشگاه توست،من از دليلم به دلالت تو مطمئن،و از واسطه‌ام به شفاعت تو در آرامشم، اى آقايم تو را به زبانى مى‌خوانم كه گناهش او را ناگويا نموده،و با دلى با تو مناجات مى‌كنم كه جرمش او را هلاك ساخته، تو را مى‌خوانم اى پروردگارم در حال هراس و اشتياق و اميد و بيم،مولاى من هرگاه گناهانم را مى‌بينم بى‌تاب مى‌گردم،و هرگاه كرمت‌ را مشاهده مى‌كنم،به طمع مى‌افتم،

پس اگر از من درگذرى بهترين رحم‌كننده‌اى،و اگر عذاب كنى ستم نكرده‌اى،خدايا حجّت من‌ در گستاخى بر درخواست از تو،با ارتكاب آنچه از آن كراهت دارى جود و كرم توست،و ذخيره‌ام در سختيها با كمى حيا همانا رأفت و رحمت توست،و اميدم بر ان است كه بين حجّت و ذخيره‌ام آرزويم را نوميد نكنى، پس اميدم را تحقق بخش،و دعايم را بشنو،اى بهترين كسى‌كه خواننده‌اى او را خوانده،و برترين كسى‌كه اميدوارى به او اميد بسته،اى آقاى‌ من آرزويم بزرگ شده،و كردارم زشت گشته،پس به اندازه آرزيم از عفوت به من ببخش،و به زشت‌ترين كردارم مرا سرزنش مكن،زيرا كرمت برتر از كيفر گنهكاران و بردباريت بزرگتر از مكافات تبهكاران است،

و من اى آقايم پناهنده به فضل توام،گريزان از تو به سوى توام، خواستار تحقق چيزى هستم كه وعده كردى،و آن گذشت تو از كسى‌كه گمانش را به تو نيكو كرده،چه هستم من اى پروردگارم،و اهميت من چيست؟ به فضلت مرا ببخش،و به گذشتت بر من صدقه بخش،پروردگارا مرا به پرده پوشى‌ات بپوشان،و از توبيخم به كرم‌ ذاتت درگذر،اگر امروز جز تو بر گناهم آگاه مى‌شد،آن را انجام نمى‌دادم،و اگر از زود رسيدن عقوبت مى‌ترسيدم، از آن دورى مى‌كردم،گناهم نه به اين خاطر بود كه تو سبك‌ترين بينندگانى و بى‌مقدارترين آگاهان،بلكه پروردگارا از اين جهت‌ بود كه تو بهترين پرده‌پوشى،و حاكم‌ترين حاكمان،و كريم‌ترين كريمانى،

پوشنده عيبها،آمرزنده‌ گناهان،داناى نهانها،گناه را با كرمت مى‌پوشانى،و كيفر با بردبارى‌ات به تاخير مى‌افكنى،سپاس‌ تو را سزاست بر بردبارى‌ات پس از انكه دانستى،و بر گذشتت پس از آنكه توانستى،بردبارى‌ات مرا به جانب گناه مى‌كشد و بر نافرمانى‌ات جرأت مى‌دهد،پرده‌پوشى‌ات بر من مرا به كم‌حيايى مى‌خواند،و شناختم از رحمت گسترده و بزرگى عفوت،به من در تاختن بر محرّماتت سرعت مى‌دهد!اى شكيبا،اى گرامى،اى زنده،اى‌ اى به خود پاينده،اى آمرزگار،اى توبه پذير،

اى بزرگ نعمت،اى ديرينه احسان،پرده‌پوشى زيبايت‌ كجاست،گذشت بزرگت كجاست،گشايش نزديكت كجاست،فريادرسى زودت كجاست،رحمت گسترده‌ات‌ كجاست،عطاهاى برترت كجاست،موهبتهاى گوارايت كجاست،جايزه‌هاى شايانت كجاست، فضل بزرگت كجاست،عطاى عظيمت كجاست،احسان ديرينه‌ات كجاست،كرمت كجاست،اى كريم،به حق‌ كرمت‌و«به محمّد و خاندان محمّد»مرا رهايى بخش،و به رحمتت مرا خلاص كن،اى نيكوكار،اى زيباكار،

اى نعمت‌ده،اى فزونى‌بخش،من آن نيستم كه در رهايى از كيفرت بر اعمالمان تكيه كنم،بلكه به احسانت بر ما اعتماد دارم،چرا كه تو اهل تقوا و مغفرتى،از باب نعمت‌دهى ابتداى به احسان مى‌كنى،و از جهت كرم از گناه در مى‌گذرى،پس نمى‌دانم از چه سپاس گويم،از زيبايى كه‌ مى‌گسترانى،يا كار زشتى كه مى‌پوشانى،يا بزرگ آزمونى كه آزمودى و شايسته نيكى نمودى،يا آن همه مشكلى كه مرا از آن رهانيدى،و سلامت‌ كامل بخشيدى؟!اى محبوب آن‌كه به تو دوستى ورزيد،اى نور چشم كسى‌كه به تو پناه آورد و براى رسيدن به تو از ديگران گسست،تو نيكوكارى‌

و ما بدكارانيم،به زيبايى آنچه نزد توست،از زشتى آنچه پيش ماست درگذر،پروردگارا كدام جهلى است كه‌ جود تو گنجايش آن را نداشته باشد،و كدام زمان طولانى‌تر از مهلت دادن توست،در كنار نعمتهايت ارزش اعمال ما چيست،چگونه‌ اعمال خود را بسيار انگاريم،تا با آنها با كرمت برابرى كنيم،بلكه چگونه بر گنهگاران تنگ شود آنچه از رحمتت‌ شاملشان شده؟،اى گسترده آمرزش،اى گشاده‌دست به رحمت،اى آقاى من به عزّتت سوگند،اگر مرا برانى‌ از درگاهت دور نخواهم شد،و از چاپلوسى و تملق نسبت به تو دست نخواهم كشيد،به خاطر شناختى كه به جود و كرمت‌ پيدا كرده‌ام،تو انجام دهى آنچه را كه خواهى،هركه را بخواهى عذاب مى‌كنى به هرچه كه بخواهى و به هر صورتى كه بخواهى،و رحم مى‌كنى هركه را بخواهى،به هرچه كه بخواهى و به هر كيفيت كه بخواهى،از آنچه كنى بازخواست نشوى،و در فرمانروايى‌ات نزاع در نگيرد،و كسى در كارت‌ شريكت نگردد،

و در داورى‌ات با تو هماورد نشود،و در تدبيرت احدى بر تو اعتراض نكند،آفرينش و فرمان‌ توراست،منزّه است خدا پروردگار جهانيان،پروردگارا اين است جايگاه كسى‌كه به پناهت آمد،و به كرمت پناهنده گشت،و به احسان و نعمتهايت الفت جست،تويى آن سخاوتمندى كه گذشتت به تنگى نمى‌رسد،و احسانت‌ كاهش نمى‌پذيرد،و رحمتت كم نمى‌شود،و به يقين از چشم‌پوشى ديرينت،و فضل‌ بزرگت،

و رحمت گسترده‌ات اعتماد نموديم،آيا ممكن است پروردگارا برخلاف گمانهاى ما به خويش رفتار كنى،يا آرزوهايمان را نسبت به رحمتت نوميد سازى‌ هرگز اى بزرگوار،چنين گمانى به تو نيست،و طمع ما درباره تو اين چنين نمى‌باشد،پروردگارا،ما را درباره تو آروزى طولانى بسيارى است،ما را در حق تو اميد بزرگى است،از تو نافرمانى كرديم و حال آنكه اميدواريم گناه را بر ما بپوشانى،و تو را خوانديم،و اميدواريم كه بر ما اجابت‌ كنى،مولاى ما اميدمان را تحقق بخش،ما دانستيم كه با كردارمان سزاوار چه خواهيم بود،ولى دانش تو درباره ما،و و آگاهى ما به اينكه ما را از درگاهت نميرانى،گرچه ما سزاوار رحمتت نيستيم ولى تو شايسته آنى كه بر ما و بر گنهكاران به فضل گسترده‌ات جود كنى،

پس آنگونه كه شايسته آنى بر ما منّت گذار،و بر ما جود كن،كه ما نيازمند به عطاى توييم،اى آمرزگار،به نور تو هدايت شديم،و به فضل تو بى‌نياز گشتيم،و به نعمتت بامداد نموديم‌ و شامگاه كرديم،گناهان ما پيش روى توست،خدايا از گناهانمان از تو آمرزش مى‌خواهيم،و به سوى تو باز مى‌گرديم،تو با نعمتها به ما مهر مى‌ورزى و ما با گناهان با تو مقابله مى‌كنيم،خيرت به سوى ما سرازير است،و بدى ما به سوى تو بالا مى‌آيد،همواره فرشته‌ كريمى،از ما كردار زشت به جانب تو مى‌آيد،و اين امر مانع نمى‌شود از اينكه ما را با نعمتهايت فراگيرى، و به عطاهاى برجسته‌ات بر ما تفضّل نمايى،منزّهى تو،چه بردبار و بزرگ و كريمى،

آغاز كننده به نيكى و تكرار كننده آنى،نامهايت مقدس،و ثنايت عظيم،و رفتارها و كردارهايت كريمانه است،خدايا،فضلت‌ گسترده‌تر،و بردبارى‌ات بزرگ‌تر از آن است كه مرا به كردار ناپسند و خطاكارى‌ام بسنجى،پس گذشت نما،گذشت نما، گذشت نما،آقاى من،آقاى من،آقاى من.

ما را به ذكرت مشغول كن،و از خشمت پناه ده،و از عذابت‌ نجات بخش،و از مواهبت روزى كن،و از فضلت بر ما انعام فرما،و زيارت خانه‌ات، و زيارت مرقد پيامبرت را روزى ما كن،صلوات و رحمت و مغفرت و رضوانت بر پيامبر و خاندانش، تو نزديك و جواب‌دهنده هستى،عمل به طاعتت را روزى ما گردان،و ما را بر دينت و بر روش پيامبرت‌ (درود خدا بر او و خاندانش)بميران.خدايا من و پدر و مادرم را بيامرز و به هر دو آنها رحم كن،چنان‌كه مرا به گاه كودكى پروردند،احسان‌ هردو را به احسان،و بديهايشان را به آمرزش پاداش ده.

خدايا مردان و زنان مؤمن را بيامرز،چه زنده و چه مرده آنها را،و بين ما و آنان با نيكيها پيوند ده.خدايا بيامرز زنده و مرده ما را، حاضر و غائب ما را،مرد زن ما را،كوچك و بزرگ ما را،آزاد و غير آزاد ما را،برگشتگان از خدا دروغ‌ گفتند،و گمراه شدند گمراهى دورى،و زيان كردند،زيانى آشكار.خدايا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، و برايم ختم به خير فرما،و مرا از آنچه كه بى‌قرارم كرده از كار دنيا و آخرتم كفايت كن،و كسى‌كه مرا رحم نمى‌كنم بر من چيره مساز، و بر من از سوى خود نگهبانى هميشگى قرار ده،

و از من شايسته‌هاى آنچه را كه انعام كردى مگير،و از فضلت روزى گسترده حلال پاكيزه نصيب من كن.خدايا به نگهبانى‌ات مرا نگهبانى كن،و به نگهدارى‌ات مرا نگهدار و به پاسدارى‌ات از من پاسدارى فرما،و زيارت خانه‌ات را در اين سا و در هر سال،و زيارت‌ مرقد پيامبرت و امامان(درود بر آنان)را روزى من كن،پروردگارا از اين مشاهد پر شرف و مواقف بس گرامى‌ مرا محروم مساز.

خدايا به من روى آور تا نافرمانى‌ات نكنم،و خير و عمل به آن وحشت از خويش‌ را در شب و روز،تا گاهى كه زنده‌ام مى‌دارى اى پروردگار جهانيان به من الهام فرما.خدايا هرگاه گفتم مهيا و آماده شدم‌ و در پيشگاهت به نماز ايستاد و با تو راز گفتم،چرتى بر من افكندى،آنگاه كه وارد نماز شدم،و حال راز گفتن را از من گرفتى آنگاه كه با تو رازونياز كردم،مرا چه شده؟هرگاه گفتم نهانم شايسته شد،و جايگاهم به‌ جايگاه توبه‌كنندگان نزديك گشته برايم گرفتارى پيش آمد،بر اثر آن گرفتارى پايم لغزيد،و ميان من و خدمت به تو مانع شد

سرور من شايد مرا از درگاهت رانده‌اى،و از خدمتت عز نموده‌اى،يا مرا ديده‌اى كه حقّت را سبك‌ مى‌شمارم پس از پيشگاهت دورم ساختى،يا شايد مرا روى‌گردان از خود مشاهده كردى،پس مرا مورد خشم قرار دادى يا شايد مرا در جايگاه دروغگويان يافتى،پس به دورم انداختى،يا شايد مرا نسبت به نعمتهايت ناسپاس ديدى،پس محرومم نمودى،يا شايد مرا از همنشينى دانشمندان غايب يافتى،پس خوارم نمودى،يا شايد مرا در گروه غافلان ديدى،پس از رحمتت‌ نااميدم كردى،يا شايد مرا انس يافته با مجالس بيكاره‌ها ديدى.پس مرا به آنان واگذاشتى،يا شدى دوست نداشتى دعايم را بشنوى پس دورم نمودى،يا شايد به خاطر جرم و جنايتم كيفرم نمودى،

يا شايد براى كمى‌ حيايم از تو مجازاتم نمودى،پس اگر پروردگارا عفو كنى،سابقه اينكه از گناهكاران پيش ار من گذشته‌اى طولانى است،زيرا كرمت‌ پروردگارا از مجازات اهل تقصير بسيار بزرگ‌تر است،و من پناهنده به فضل توام،از تو به تو گريزانم، خواهان چيزى هستم كه وعده داده‌اى.و آن چشم‌پوشى از كسانى است كه به تو گمان نيك برده‌اند،خدايا فضل تو گسترده‌تر،و بردبارى‌ات‌ بزرگ‌تر از آن است كه مرا به كردارم بسنجى،يا به خطايم بلغزانى،اى آقايم من چيستم،و چه ارزشى دارم، سرور من مرا به فضلت ببخش،

و با گذشت بر من كرم فرما،و به پرده‌پوشى‌ات خطاهايم را بپوشان،و به كرم وجودت از توبيخم درگذر،آقاى من منم كودكى كه پروريدى،منم نادانى كه دانا نمودى،منم‌ گمراهى كه هدايت كردى،منم افتاده‌اى كه بلندش نمودى،منم هراسانى كه امانش دادى،و گرسنه‌اى كه‌ سيرش نمودى،و تشنه‌اى كه سيرابش كردى،و برهنه‌اى كه لباسش پوشاندى،و تهيدستى كه توانگرش‌ ساختى،و ناتوانى كه نيرومندش نمودى،و خوارى كه عزيزش فرمودى،

و بيمارى كه شفايش دادى، و خواهشمندى كه عطايش كردى،و گنهكارى كه گناهش را بر او پوشاندى،و خطاكارى كه ناديده‌اش گرفتى،و اندكى كه‌ بسيارش فرمودى،و ناتوان شمرده‌اى كه يارى‌اش دادى،و رانده شده‌اى كه مأوايش بخشيدى،من پروردگارا كسى‌ هستم كه در خلوت از تو حيا نكردم،و در آشكار از تو ملاحظ ننمودم،منم صاحب مصيبتهاى بزرگ،منم آن‌كه بر آقايش گستاخى كرد،منم آن‌كه جبّار آسمان را نافرمانى كرد،منم آن‌كه بر معاصى بزرگ‌ رشوه دادم،منم آن‌كه هرگاه به گناهى مژده داده مى‌شدم شتابان به سويش مى‌رفتم،منم آن‌كه‌ مهلتم دادى باز نايستادم،و بر من پرده پوشاندى حيا نكردم،و مرتكب گناهان شدم و از اندازه گذراندم‌

و مرا از چشمت انداختى،اهميت ندادم،پس با بردبارى‌ات مهلتم دادى،و با پرده‌پوشى‌ات مرا پوشاندى تا آنچا كه گويى‌ مرا از ياد برده‌اى،و از مجازات گناهان بركنارم داشته‌اى،گويا تو از من حيا كرده‌اى!!خدايا،آنگاه كه نافرمانى كردم‌ نافرمانى‌ات نكردم چنان‌كه پروردگارى‌ات باشم،و نه چنان‌كه سبك شمارنده فرمانت باشم،و نه با گستاخى در معرض كيفرت قرار گيرم، و نه تهيدست را ناچيز شمارم،ولى خطايى بود كه بر من عارض شد و نفسم آن را برايم آراست،و بدبختى‌ام مرا بر آن‌ يارى نمود،و پرده افتاده‌ات بر من مغرورم نمود،در نتيجه با كوششم نافرمانى‌ات نمودم و به مخالفتت برخاستم‌ اكنون چه كس مرا از عذابت نجات مى‌دهند،و فردا از چنگ ستيره‌جويان و دشمنى‌كنندگان چه كسى رهايم مى‌كند،

و به رشته چه‌ كسى بپيوندم اگر تو رشته‌ات را از من بگسلى،مرا چه رسوايى بزرگى است از آنچه كتاب تو از كردارم در شمار آورده،اگر اميدوار به كرم فراوانى رحمتت نبودم،و هم اينكه مرا از نااميدى نهى نموده‌اى هرآينه نااميد مى‌شدم به هنگامى‌ كه گناهانم را بياد مى‌آوردم،اى بهترين كسى‌كه خواننده‌اى او را خواند،و برترين كسى‌كه اميدوارى به او اميد بست.خدايا به پيمان اسلام به‌ تو توسّل مى‌جويم،و به حرمت قرآن بر تو تكيه مى‌كنم،و به محبّتم نسبت به پيامبر درس ناخوانده قريشى هاشمى عربى تهامى مكّى مدنى،همجوارى نزد تو را اميد مى‌نمايم،پس انس ايمانى مرا در عرصه وحشت نينداز،

و و پاداش مرا،پاداش كسى‌كه غير تو را عبادت كرده قرار مده،چه اينكه مردمى به زبانشان ايمان آوردند تا جانشان را به اين وسيله حفظ كنند،پس به آنچه آرزو داشتند رسيدند،و ما با زبان و دلمان به تو ايمان آورديم،تا از ما درگذرى،پس ما را به آنچه آرزومنديم‌ برسان،و اميدت را در سينه‌هايمان استوار كن،و دلهايمان را پس از آنكه هدايتمان فرمودى گمراه مكن،و از جانب خود ما را ببخش،كه تو بسيار بخشنده‌اى،به عزتت سوگند اگر مرا برانى،از درگاهت نخواهم رفت،و از چاپلوسى نسبت به تو باز نخواهم ايستاد،به‌ خاطر الهامى كه از معرفت به كرمت و گستردگى رحمتت به قلب من شده،بنده به جانب چه كسى جز مولايش‌ مى‌رود؟و آفريده به چه كسى جز آفريدگارش پناه مى‌برد؟

خدايا،اگر مرا با زنجير ببندى،و عطايت را در ميان مردم از من بازدارى،و بر رسواييهايم ديدگان بندگانت را بگشايى،و مرا به سوى دوزخ فرمان دهى، و بين من و نيكان پرده گردى،اميدم را از تو نخواهم بريد،و آرزويم را از عفو تو باز نخواهم گرداند، و محبتت از قلبم بيرو ن نخواهد رفت،من فراوانى عطايت را نزد خود،و پرده‌پوشى‌ات را در دار دنيا بر گناهانم فراموش‌ نخواهم كرد،اى آقاى من محبت دنيا را از دلم بيرون كن،و ميان من و مصطفى پيامبرت و خاندانش،بهترين برگزيدگان‌ از آفريدگانت و پايان‌بخش پيامبران محمّد(درود خدا بر او و خاندانش)جمع كن،

و مرا به مقام توبه به پيشگاهت برسان، و هر گريه بر خويشتن مرا يارى ده،من عمرم را به امروز و فردا كردن و آرزوهاى باطل نابود ساختم،و اينك به جايگاه به نااميدان از خير و صلاح فرود آمده‌ام،پس بدحال‌تر از من كيست؟اگر من بر چنين حالى به قبرم‌ وارد شوم،قبرى كه آن را براى خواب آماده نساخته‌ام،و براى آرميدن به كار نيك فرش ننموده‌ام،و مرا چه شده كه گريه نكنم،و حال‌ آنكه نميدانم بازگشت من به جانب چه خواهد بود،من نفسم را مى‌نگرم كه با من نيرنگ مى‌بازد،و روزگار را مشاهده مى‌كنم كه مرا مى‌فريبد،و حال آنكه بالهاى‌ مرگ بالاى سرم به حركت درآمده،پس مرا چه شده كه گريه نكنم،گريه مى‌كنم براى بيرون رفتن جان از بدنم،گريه مى‌كنم براى تاريكى قبرم،گريه مى‌كنم براى‌ تنگى لحدم،گريه مى‌كنم براى پرسش دو فرشته قبر منكر و نكير از من،

گريه مى‌كنم براى درآمدنم از قبر عريان و خوار،درحالى‌كه بار سنگينى را بر دوش مى‌كشم،يك بار از طرف راست و بار ديگر از جانب چپم نگاه مى‌كنم،هنگامى‌كه مردمان در كارى جز كار منند،چه براى هركسى از آنان در آن روز كارى است كه او را بس است،چهره‌هايى در آن روز روشن و خندان خوشحال‌اند،و چهره‌هايى در آن روز بر آنها غبار بدفرجامى نشسته،و سياهى و خوارى آنها را پوشانده،اى آقاى من،تكيه و اعتمادم و اميد و توكلّم بر تو،و آويختنم بر رحمت توست،هركه را خواهى به رحمتت رسانى،و با كرامتت هركه را دوست‌ دارى هدايت كنى،پس تو را سپاس بر اينكه قلبم را از شرك پاك نمودى،و براى تو سپاس بر گشودن زبانم،آيا با اين‌ زبان كندم تو را شكر كنم،

يا با نهايت كوشش در كارم تو را خشنود نمايم،پروردگارا ارزش زبانم در كنار شكرت چيست،و قيمت كارم در برابر نعمتهايت و احسانت چه اندازه است؟!خدايا،جودت آرزويم‌ را گسترد،و سپاست عملم را پذيرفت،اى آقاى من ميلم به سوى توست،و ترسم از جانب توست،و آرزويم به پيشگاه توست،آرزويم مرا به سوى تو كسانده و همّتم بر درگاه تو اى خداى يگانه معتكف شده،و رغبتم در آنچه‌ نزد توست فزونى يافته،اميد خالص و بيمم براى توست،و محبّتم به تو انس گرفته،و دستم را به جانب‌ تو انداختم،و ترسم را به سوى رشته طاعت تو كشيدم،اى مولاى من دلم به ياد تو زندگى كرد،و با مناجات با تو آتش هراس را بر خود سرد نمودم،اى مولايم و اى آرزويم و اى نهايت خواسته‌ام،ميان من و گناهم جدايى‌ انداز،گناهى كه بازدارنده من از ملامت طاعت توست،تنها از تو درخواست مى‌كنم،به خاطر اميد ديرينه به تو،و بزرگى طمع از تو، كه از مهر و رحمت بر خود واجب كرده‌اى،پس فرمان توراست،يگانه‌اى و شريكى ندارى،

و همه خلق جيره‌خوار تو،و در دست قدرت تواند،و هرچيز براى تو فروتن است،منزّهى تو اى پروردگار جهانيان، خدايا به من رحم كن آنگاه كه حجّتم بريده شود،و زبانم از پاسخت ناگويا گردد،و به هنگام بازپرسى‌ات هوش از سرم‌ برود،اى بزرگ اميدم،زمانى‌كه بيچارگى‌ام شدّت گيرد محرومم مكن،و به خاطر نادانى‌ام از درگاهت مران،و به علت كم تابى‌ام از رحمتت دريغ مفرما،به جهت تهيدستى‌ام عطايم كن،و به خاطر ناتوانى‌ام به من رحم كن،آقايم اعتماد و تكيه،اميد و توكلم بر توست،و آويختنم به رحمت توست،و بارم را به آستان تو اندازم،و خواسته‌ام را به جود و كرم تو جويم،پروردگارا دعايم را آغاز مى‌كنم،و رفع تنگدستى‌ام را به تو اميد مى‌بندم،و به توانگرى تو نادارى‌ام را جبران مى‌كنم،و ايستادنم زير سايه عفو توست،و به جانب جود و كرمت ديده‌ام را بلند مى‌كنم،و به سوى احسانت نگاهم را ادامه مى‌دهم،

پس مرا به آتش مسوزان،و حال آنكه تو جايگاه آرزوى منى،و در دوزخ جايم مده كه تو نور چشم منى،اى آقاى من گمانم را به‌ احسان و نيكى‌ات تكذيب مكن كه تويى مورد اطمينانم،و از پاداشت محرومم مگردان كه تو عارف به تهيدستى منى‌ خدايا اگر مرگم فرا رسيده و كردارم مرا به تو نزديك نكرده پس اعتراف به گناهم را به پيشگاهت وسيله عذرخواهى‌ام‌ قرار دادم.خدايا اگر گذشت كنى،پس سزاوارتر از وجود تو به گذشت كيست،و اگر عذاب نمايى پس دادگرتر از تو در داورى كيست؟،د راين دنيا به غربت،و به گاه مرگ به سختى جان دادنم،و در قبر به تنهايى‌ام،و در لحد به هراسم رحم كن،و زمانى‌كه براى حساب در برابرت برانگيخته شدم و به خوارى جايگاهم رحمت آور،و آنچه از كردارم‌ بر انسانها پوشيده مانده بيامرز،

و آنچه را كه مرا به آن پوشاندى تداوم بخش،و به من در حال افتادن در بستر مرگ كه دستهاى‌ دوستانم مرا اين طرف و آن طرف كند رحم فرما،و به من محبت فرما در آن حال كه روى تخت غسّالخانه به صورت درازا افتاده‌ام،و همسايگان شايسه‌ مرا به اين سو و آن سو برمى‌گردانند بر من تفضّل كن،و در وقت حمل شدنم كه بستگانم گوشه‌هاى جنازه‌ام را به دوش برداشته‌اند،و در حالت حمل شدنم،كه‌ تنها در قبرم وارد پيشگاه تو شده‌ام بر من جود نما،و در اين خانه جديد بر غربتم رحم كن،تا به غير تو انس نگيرم‌ اى آقاى من،اگر مرا به خودم واگذارى هلاك شده‌ام،

اى آقاى من،اگر لغزشم را ناديده نگرى از چه كسى فريادرسى خواهم،و به چه‌ كسى پناه ببرم اگر عنايتت را در آرامگاهمم نداشته باشم،و به چه كسى التجا برم اگر غم و اندوهم را برطرف نكنى؟،اى آقاى من‌ كه را دارم و چه كسى بر من رحم مى‌كند،اگر تو به من رحم نكنى،و احسان كه را آرزو كنم،اگر احسان تو را روز بيچارگى‌ام نداشته باشم، و گريز از گناهان به سوى كيست،وقتى كه عمرم سرآيد؟اى آقاى من،مرا عذاب مكن كه اميد به تو دارم،خدايا اميدم‌ را تحقق بخش،و ترسم را ايمنى ده،زيرا من در عين فراوانى گناهانم اميدى جز به گذشت تو ندارم،اى آقاى من چيزى‌ را از تو درخواست دارم كه شايسته آن نيستم،و تو اهل تقوا و آمرزشى،پس مرا بيامرز،و جامه‌اى از لطفت بر من‌ بپوشان،كه گناهانم را بر من بپوشاند،و آنها را بيامرزى و نسبت به آنه بازخواست نشوم،كه تو دارى كرم ديرينه،و چشم‌پوشى بزرگ و گذشت كريمانه‌اى.

خدايا تويى كه عطايت را پى‌درپى فرو ريزى،بر كسى‌كه از تو درخواست نمى‌كند،و بر آنان‌كه منكر پروردگاريت‌ هستند،چه رسد آقاى من بر كسى‌كه از تو خواهش كرده و يقين نمود كه آفرينش از تو و فرمان تنها به دست توست،منزّه و والايى اى پروردگار جهانيان،اى آقاى من بنده‌ات به درگاه توست،تنگدستى او را پيش رويت قرار داده‌ با دعايش در خانه احسانت را مى‌كوبد،پس روى كريمانه‌ات را از من برمگردان،و آنچه مى‌گويم از من بپذير،من تو را به اين دعا خواندم،اميد دارم كه به خاطر معرفتم به رأفت و مهرت‌ مرا باز نگردانى.خدايا تويى آن‌كه پرسنده‌اى ناتوانت نكند،و عطاگيرى از تو نكاهد،تو چنانى كه خود گويى،و بالاتر از آنچه ما مى‌گوييم.

خدايا از تو صبرى زيبنده،و گشايشى نزديك و گفتارى درست و مزدى بزرگ درخواست ميكنم‌ پروردگارا از خير تمامش را از تو مى‌خواهم،آنچه را از آن دانسته‌ام و آنچه را ندانسته‌ام،خدايا از تو مى‌خواهم بهترين چيزهايى را كه‌ بندگان شايسته‌ات از تو خواستند،اى بهرتين كسى‌كه از او خواسته مى‌شود،و سخى‌ترين كسى‌كه عطا فرمود،خواسته‌ام را در حق خودم و خانواده‌ام و پدر و مادرم و فرزندانم و خاصانم و برادران دينى‌ام به من عطا كن،زندگى‌ام را گوارا گردان،مرّوتم‌ را آشكار ساز،و همه احوالم را اصلاح كن،و مرا از كسانى قرار ده كه عمرش را طولانى كردى،و كردارش را نيكو ساختى،و نعمتت را بر او تمام كردى،و از او خشنود شدى،و او را به زندگانى پاكيزه زنده داشتى،در بادوام‌ترين خوشيها،و كامل‌ترين كرامتها و كامل‌ترين زندگيها،

همانا تو هرچه را بخواهى انجام مى‌دهى و جز تو هرچه را بخواهد توان انجام آن را ندارد.خداى از جانب خود مرا به ذكر خاصت‌ اختصاص ده،و چيزى از آنچه كه به وسيله آن به تو تقرّب مى‌جويم را در همّ اوقات شب و روز وسيله ريا و شهرت‌خواهى‌ و هوس‌رانى و طغيانگرى قرار مده،و مرا از خاشعان درگاهت بگردان،خداى از تو مى‌خواهم كه به من عطا كنى:گشايش در روزى‌ امنيّت در وطن،نوز چشم در خانواده و مال و اولاد،و پايدارى در نعمتهايى كه نزد من است،و تندرستى در جسم،و توانمندى در بدن،و سلامت در دين،و مرا به طاعتت و طاعت‌ رسولت محمّد كه درود خدا بر او و خاندانش باد،به كار گمار،هميشه و تا هنگامى‌كه عمرم داده‌اى،و مرا از پر نصيب‌ترين بندگانت در نزد خود قرار ده،پر نصيب‌تر در هر خيرى كه فرو فرستادى،و در ماه رمضان در شب قدر نازل مى‌كنى،

و نازل كننده آنى در هر سال،از رحمتى كه مى‌گسترى،و عافيتى كه مى‌پوشانى،و بلايى كه دفع مى‌كنى،و خوبيهايى كه مى‌پذيرى، و بديهايى كه از آن درمى‌گذرى،و در اين سال و هر سال زيارت خانه‌ات را نصيبم فرما، و از فضل گسترده‌ات روزى فراخ ارزانى من كن،و بديها را اى آقاى من از من برگردان،و بديه مرا بپرداز و جبران ستمهايى كه بر عهده من است را ادا فرما تا به خاطر چيزى از آنها آزار نبينيم و گوشها و ديدگان‌ دشمنان و حسودان و متجاوزان بر من را از من برگير،و مرا بر آنان پيروز كن،و چشمم را روشن فرما،و دلم را شادى بخش‌

و برايم از اندوه و غم گشايش و بيرون‌رو قرار ده،و هركه از ميان مخلوقاتت نسبت به من به بدى‌ قصد كرده،و زير گامم قرار ده،و مرا از گزند شيطان و گزند پادشاه و بديهاى كردارم كفايت كن،و از همه گناهان‌ پاكم فرما،و به گذشتت از آتش امانم ده،و به رحمتت به بهشت واردم كن،و به احسانت از حور العين به همسرى‌ام درآور،و مرا به دوستان شايسته‌ات محمّد و خاندانش آن خوبان و نيكان پاكيزه‌ و پاك ملحق كن،درود بر آنان و بر تنها و جانهايشان،و رحمت خدا و بركاتش بر ايشان،خداى اى آقاى من،به عزّت و جلالت سوگند،اگر مرا به گناهانم پى‌جويى كنى،من تو را به عفوت پى مى‌جويم‌ و اگر مرا به پستى‌ام تعقيب نمايى،من تو را به كرمت مى‌خواهم،

و اگر به دوزخم دراندازى اهل دوزخ را به محبتم به تو آگاه مى‌سازم.خدايم و آقايم اگر جز اوليا و اهل طاعتت را نيامرزى،پس گنهكاران به چه كسى‌ پناه برند،و اگر جز اهل وفا را اكرام ننمايى،پس بدكاران از چه كسى فريادرسى خواهند؟،خدايا اگر مرا وارد دوزخ كنى اين موجب خرسندى دشمن توست،و اگر مرا به بهشت وارد نمايى،اين سبب خوشحالى‌ پيامبر توست،و من به خدا سوگند اين را مى‌دانم،كه دلشادى پيامبرت نزد تو،از خرسندى دشمنت محبوب‌تر است.

خدايا از تو درخواست مى‌كنم كه دلم را از محبت و خشيتت،و باور به كتابت،و ايمان به وجودت،و هراس از حضرتت،و اشتياق به ذاتت پر كنى،اى داراى بزرگى و بزرگوارى،ديدارت را محبوب من كن،و تو نيز مرا محبوب خود بدار،و در لقايت‌ براى من آرامش و گشايش و كرامت قرار ده.خدايا مرا به شايستگان از بندگان گذشته‌ات ملحق ساز،و از شايستگان از آنان‌كه در آينده‌اند قرار ده،و مرا بر راه شايستگان نگاهدار،و بر مخالفت با خواسته‌هاى نفسم يارى ده،آنگونه كه شايستگان را بر مخالفت با خواسته‌هاى نفسانى يارى مى‌دذهى،و كردارم را به نيكوترين وجه ختم كن،و پاداشم را در كارها به بركت رحمتت بهشت قرار ده،و بر شايسته‌اى‌ آنچه عطا كردى يارى‌ام نما و ثابت قدمم كن،پروردگارا،و در ورطه بديهايى كه از آنها نجاتم دادى باز مگردان،اى پروردگار جهانيان.

خدايا ايمانى از تو درخواست مى‌كنم،كه پايانى جز ديدار تو نداشده باشد،بر آن ايمان پايدارم بدار تا زنده‌ام مى‌دارى‌ و بر آن بيمران زمانى‌كه مرا ميمرانى،و بر آن برانگيز،هنگامى‌كه مرا برمى‌انگيزى،و دلم را از ريا و شك و شهرت‌خواهى در دينت پاك فرما،تا عملم براى تو حالص باشد.خدايا از تو مى‌خواهم كه به من عطا كنى:بصيرت در دينت، و فهم در فرمانت،وآگاهى در علمت،و دو نصب از رحمتت،و پرهيزى كه مرا از نافرمانيهايت بازدارد، و رخسارم را به فروغ نورت سپيد كن،و رغبتم را در آنچه نزد توست قرار ده،و در راه خود و بر آئين‌ پيامبرت-درود خدا بر او و خاندانش-بميران.

خدايا به تو پناه مى‌آورم از كسالت و سرافكندى و اندوه‌ و ترس و بخل و بى‌خبرى و سنگدلى و نادارى و تهيدستى و بيچارگى و همه بلاها و زشتيهاى آشكار و پنهان،و به تو پناه مى‌آورم از نفسى كه قانع نمى‌شود،و از شكمى كه سير نمى‌گردد،و از قلبى كه فروتنى نمى‌كند،و دعايى كه به اجابت نمى‌رسد،و كردارى كه سود نمى‌بخشد،پروردگارا براى حفظ جان و دين و مال و آنچه كه نصيب من فرموده‌اى،از شيطان رانده شده به تو پناه مى‌آورم،همانا تو شنوا و دانايى.

خدايا به يقين‌ جز تو احدى مرا پناه نمى‌دهد،و به جز تو پناهگاهى نمى‌يابم،پس هستى‌ام را در دامن عذابت‌ قرار نده،و به هلاكت و شكنجه دردناك بازمگردان.خدايا از من بپذير و نامم را پرآوازه كن،و درجه‌ام را بالا ببر،و بار گناهم را بريز،و مرا به اشتباهم ياد مكن،و پاداش به عبادت نشستن و گفتار و دعايم را خشنودى‌ و بهشت قرار ده،پروردگارا،همه آنچه را از تو خواستم به من عطا فرما،و از احسانت بر من بيفزا،من‌ مشتاق توام،اى پروردگار جهانيان،

خدايا تو خود در قرآن فرمودى كه از كسى‌كه به ما ستم روا داشته‌ گذشت كنيم،و ما بر خود ستم ورزيديم،پس از ما درگذر،كه حضرتت به گذشت از ما،شايسته‌تر از ماست،و هم فرمان دادى كه فقيرى را دست خالى از در خانه‌هايمان نرانيم،و من اكنون به گدايى از تو به درگاهت آمدم،پس مرا جز با روا شدن حاجتم باز نگردان و نيز به نيكى درباره‌ بردگانمان امر فرمودى،و هم اينك ما بردگان توييم،پس ما را از آتش دوزخ برهان،اى پناهگاهم به وقت غم و اندوه، اى فريادرس به هنگام سختى،به تو پناه آوردم،و از تو فريادرسى خواستم،و جز به تو پناه نمى‌آورم‌ و جز از تو درخواست گشايش نمى‌كنم،پس به فريادم رس و گشايشى در كارم قرار ده،اى كه اسير را آزاد مى‌كنى،و از گناه فراوان مى‌گذرى،از من عمل اندك را بپذير،و از گناه بسيارم درگذر،همانا تو مهربان و آمرزنده.خدايا ايمانى از تو مى‌خواهم كه دلم با آن همراه شود و باور صادقانه‌اى كه بدانم هرگز چيزى به من نمى‌رسد،مگر آنچه كه تو برايم ثبت كردى‌ و مرا از زندگى به آنچه كه نصيبم فرمودى خشنود بدار،اى مهربان‌ترين مهربانان.