عرفان و حکمت
عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عترت
تبیین عقلی و نقلی عرفان و حکمت و پاسخ به شبهات
صفحه‌اصلیدانشنامهمقالاتتماس با ما

دار غرور

دار غرور به معنای خانهٔ فریب، تعبیر قرآن دربارهٔ زندگی دنیاست و علت این نام گذاری این است که اولا زندگی دنیا بسیار کوتاه است اما انسان فریب خورده گمان می کند زمان زیادی در دنیا باقی خواهد ماند ثانیا نسبت به عالم آخرت بسیار کم ارزش است اما انسان فریب خورده و تمام سرمایهٔ خود را خرج دنیا می کند. ثالثا دنیا انسان را فریب داده و توجه به خداوند که تنها راه نجات است را از انسان میگیرد و او را از خداوند متعال غافل میکند.

فهرست
  • ↓۱- معنای دار غرور
  • ↓۲- چرا دنیا فریبنده است؟
  • ↓۳- پانویس

معنای دار غرور

«وَ مَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ» [۱] «زندگانی دنیا جز کالایی فریبنده چیزی نیست.» دنیا عامل فریب است و انسان را گول می زند.

چرا دنیا فریبنده است؟

از چه جهت فریب می‌دهد؟ سه وجه برایش بیان شده است:

اولا دنیا خیلی کوتاه مدت است و ما فریب می خوریم و فکر می کنیم خیلی بلند مدت است. یعنی انسان چشم به هم بزند، زندگانی دنیا تمام شده و می میرد و ما طوری برخورد می کنیم که گویا قرار است مدتی طولانی زنده باشیم و کلا از مرگ غافل می شویم.

ثانیا امری است بسیار کم ارزش بوده و نسبت به عالم آخرت قدر و قیمتی ندارد. ولی آن قدر جذاب است که انسان را از عالم آخرت غافل می کند و انسان به آخرت توجه نمی کند. مثل همین که در دنیا می دانیم نماز اول وقت بسیار ارزش مند است ولی گاهی یک بازی یا یک غذا آن قدر لذیذ و جذاب جلوه می کند که به آن مشغول می شویم و از نماز اول وقت باز می مانیم. اصولا چیزهایی که لذت بخش هستند تمرکز آدم را به طرف خودشان جلب می کنند و انسان را از توجه به چیزهای مهم تر بازمی دارند. دنیا هم این قدر رنگارنگ و لذت بخش است که انسان را از آخرت غافل می کند.

ثالثا که از همه مهم تر است این که این امر کوتاه مدت و بی ارزش ما را از خود خدا غافل می کند. یعنی از لذت های اخروی که غافل می شویم هیچ، از خود خدا هم غافل می شویم و نگاهی شرک آلود پیدا می کنیم. یعنی یک موقع انسان می فهمد که این دنیا مخلوق خداست، فقر است، ربط است و استقلال ندارد، ولی بالاخره انسان بهش دل بستگی پیدا می کند. ولی دنیا طوری است که خودش را جدای از خدا به ما نشان می دهد. یعنی ما وقتی به پدیده های اطرافمان نگاه می کنیم، حالمان این طوری نیست که در همه خدا را ببینیم و با همه خداوند متعال را مشاهده کنیم. این حال غفلت، که انسان مخلوقات را مستقل از خدا احساس می کند، یکی از اسبابی است که دنیا را دار غرور یا متاع غرور نامیدند.

پانویس

۱. سورۀ۳: ءال عمران، آیۀ۱۸۵؛ سورۀ۵۷: الحدید، آیۀ۲۰

عناوین دیگر این نوشتار
  • دار غرور (عنوان اصلی)
  • خانه فریب