چرا انساني كه مدتي محدود در دنيا زندگي مي‌كند، در صورت ارتكاب گناه به عذاب ابدي مبتلا مي‌شود؟ آيا اين مسئله با عدل خدا سازگار است؟
منبع: نسيم انديشه دفتر دوم - صفحه ۵۸ و ۵۹
ابديت و خلود در عذاب، به همه انسان‌ها مربوط نمي‌شود. مسلمان گناه‌كار با توبه مطهر مي‌گردد. در غير اين صورت در برزخ و قيامت پاك مي‌شود و اگر با اينها هم پاك نشد، به جهنم كشيده مي‌شود؛ ولي در جهنم ماندگار نيست. اگر در اين دنيا براي پاكي خود از كدورت معاصي اقدامي نكرد، در آن دنيا او را پاك مي‌كنند؛ ولي پاك كردن مسلمان، آنجا با آتش و بسيار جانكاه است.
علت سخت بودن مرگ براي برخي انسان‌ها نيز همين است. هنگام مردن، روح بايد از بدن جدا شود. تصور كنيد، دندان كسي را بدون بي‌حسي بكشند، دليل درد دندان اين است كه مي‌خواهند روح را از اين دندان جدا كنند. حال اگر بخواهند بدون تخدير، روح را از همه بدن جدا كنند، چه خواهد شد؟ علت سختي جان كندن بعضي همين است.
مردان الهي پيش از مردن، خود را ميرانده‌اند:
«موتوا قبل أن تموتوا».[۱]
آن‌ها روح خود را از تعلقات بدني نجات داده‌اند و به دلارام حقيقي پيوسته‌اند، به همين دليل جان كندن براي آنان بسيار آسان است. هرچه تعلق انسان به بدن كمتر باشد، جان كندن نيز براي او آسان‌تر است.
از يكي از معصومان عليهم‌السلام پرسيدند:
شهداي كربلا اين همه تير، نيزه، سنگ و شمشير را چگونه تحمل كردند؟ حضرت فرمود: علاقه آن‌ها به تن نبود تا دردي احساس كنند. دردي كه آن‌ها متحمل شدند، به اندازه فشار دادن گوشت يك دست با دست ديگر بود.
۱. بحار الانوار، ج۶۶، ص۳۱۷.