عرفان و حکمت
عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عترت
تبیین عقلی و نقلی عرفان و حکمت و پاسخ به شبهات
صفحه‌اصلیدانشنامهمقالاتتماس با ما

راه رسیدن به کشف و شهود چیست؟

راه رسيدن به كشف و شهود چيست؟

آیت الله جوادی آملی
پاسخ:۱

منبع: نسيم انديشه دفتر اول - صفحه ۱۶۲


قرآن كريم كشف و شهود را اين‌گونه ترسيم فرمود: (كلاّ لَو تعلمون عِلمَ اليقينِ لترونّ الجحيم).[۱]

اگر معارف دين را با برهان و يقين بشناسيد و به آن عمل كنيد، هم‌اكنون در همين دنيا جهنم را مي‌بينيد؛ در غير اين صورت، پس از مرگ كافران هم مي‌توانند جهنم را ببينند:

(ربّنا اَبْصرنا وَ سَمِعنا).[۲]

افرادي چون حارثة بن مالك كه مرحوم كليني در اصول كافي [۳] قصه آن را نقل كرده است، در محضر رسول اكرم(‌صلي الله عليه و آله و سلم) مي‌گفتند:

گويا عرش و بهشت، و دوزخ و اهل آنها را مي‌بينيم.

اگر به آنچه از حلال و حرام مي‌شناسيم، واقعاً عمل كنيم و چشم، گوش، دست، پا و... را تطهير كنيم و علم همراه با عمل صالح داشته باشيم، به چنين مرتبتي نايل مي‌شويم؛ خلاصه اينكه راه رسيدن به كشف و شهود، بندگي خداست.

پانویس

۱. سوره تكاثر، آيات ۵ ـ ۶.

۲. سوره سجده، آيه ۱۲.

۳. الكافي، ج ۲، ص ۵۴.