عزم

در هر منزل از منازل سفر البتّه مشکل‌های تازه برای سالک پیش خواهد آمد که بدون صبر و عزم دفع آنها محال به نظر می‌رسد.

همینکه سالک قدم در میدان مجاهده نهاد حوادثی سخت، و ناملایماتی از طرف مردم و آشنایان که صرفا غیر از هوای نفس و خواسته‌های اجتماعی مقصدی ندارند متوجّه او می‌شود و با زبان و عمل او را سرزنش نموده و می‌خواهند از رویّه و مقصدش دور کنند، و از فی الجمله تنافری که بین او و آنان در برنامه زندگی پیدا شده سخت در هراس بوده و به هر وسیله می‌کوشند تا سالک تازه به راه افتاده را با تازیانه ملامت و سرزنش از راه انداخته و قدم‌های او را خرد کنند. و همچنین در هر منزل از منازل سفر البتّه مشکل‌های تازه برای سالک پیش خواهد آمد که بدون صبر و عزم دفع آنها محال به نظر می‌رسد. سالک باید به حول و قوّه خدا چنان عزمی داشته باشد تا در برابر همه این مشاکل ایستادگی نماید و با حربه صبر و توکّل همه آنها را نابود سازد و با توجّه به عظمت مقصد از این بادهای مخوف که عائق و مانع راه خدا هستند نهراسد و به هیچ وجه به خود بیمی راه ندهد:

«وَ عَلَی اللَهِ فَلْیَتَوکَّلِ الْمُؤْمِنُونَ» (آل عمران ۳: ۱۶۰)؛ «و باید مؤمنان بر خداوند توکّل کنند.»

«وَ عَلَی اللَهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُتَوَکّلُونَ» (ابراهیم ۱۴: ۱۲)؛ «و باید توکّل کنندگان بر خداوند توکّل کنند.»

شرایط لازم سلوک: ترک عادات، عزم، رفق و مدارا، وفا، ثبات، مراقبه، محاسبه، مؤاخذه، مسارعت، ارادت، ادب، نیت، صمت، جوع، خلوت، سهر، دوام طهارت، خاکساری، ترک لذات، کتمان سرّ، استاد، ورد، نفی خواطر، ذکر، فکر.